Ο Νικόλαος Κοπέρνικος ήταν ένας μαθηματικός και αστρονόμος της Αναγέννησης, που διαμόρφωσε μια ολοκληρωμένη θεωρία για το ηλιοκεντρικό μοντέλο με το οποίο ανέδειξε τον Ήλιο, αντί για τη Γη, στο κέντρο του σύμπαντος.
Ο Κοπέρνικος μεταμόρφωσε την κατανόησή μας για το ηλιακό σύστημα, και είναι ο πιό γνωστός για τη θεωρία του ότι ο ήλιος και η Γη δεν είναι το κέντρο του σύμπαντος.
Ο Νικόλαος Κοπέρνικος γεννήθηκε στις 19 Φεβρουαριου του 1473, στην πόλη Torum της Πολωνίας. Τα 30 πρώτα χρόνια της ζωής του τα αφιέρωσε σε ταξίδια και σπουδές στην Ιταλία και αλλού.
Επειδή ο πατέρας του και ο παππούς του ήταν έμποροι και τραπεζίτες, ήταν φυσικό και ο Νικόλαος σαν οικογενειακός βλαστός, να δείξει μια κληρονομική ικανότητα στα οικονομικά• αυτή η ικανότητά του αναγνωρίστηκε κι επίσημα όταν διορίστηκε σύμβουλος της Κυβέρνησης της πατρίδας του, για οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Όμως, το κύριο ενδιαφέρον του Κοπέρνικου είχε στραφεί στα μαθηματικά και ιδιαίτερα στην αστρονομία. Είκοσι χρόνια απ' τη ζωή του τα αφιέρωσε για ν' αποδείξει ότι η λειτουργία του φυσικού κόσμου πρέπει να 'ναι απλή.
Το 1491 ο Νικόλαος εγγράφεται στο περίφημο Πανεπιστήμιο της Κρακοβίας, το σημερινό Γιαγγελονιανό Πανεπιστήμιο, όπου σπουδάζει Ιατρική, Θεολογία, Μαθηματικά και Αστρονομία, με την οποία και συναρπάζεται.
Πέντε χρόνια μετά, ταξιδεύει στην Ιταλία για να σπουδάσει Εκκλησιαστικό Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια.
Εκεί τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, το πάθος του για τη γεωγραφία και την αστρονομία είχαν ενθαρρυνθεί από ένα καθηγητή μαθηματικών, Domenico Μαρία ντε Νοβάρα.
Επέστρεψε στην Πολωνία και εργάστηκε για αρκετά χρόνια ως γραμματέας του θείου του, ενός επίσκοπου, όπου συνέχισε να μελετήσει αστρονομία.
Με 1514, κατ 'εντολή της Καθολικής Εκκλησίας, ασχολήθηκε για να βελτιώσουν το ημερολόγιο και το 1530 παρήγαγε ένα σημαντικό κομμάτι της έρευνας, De Revolutionibus Orbium coelestium (Επαναστάσεις με τιε ουράνιες σφαίρες).
Η σημαντική του παρατηρήση ήταν η τοποθέτηση του ήλιου και όχι της Γης, στο κέντρο του ηλιακού μας συστήματος.
Η ηλιοκεντρική του αυτή επανάσταση καταδικάστηκε από τον Martin Luther.
Ο Κοπέρνικος ήταν ένας ταπεινός άνθρωπος με χριστιανική πίστη τόσο θερμή που δεν την εξασθένισαν ούτε η υπερηφάνεια για τις επιστημονικές του επιτυχίες μήτε οι σκληρές δοκιμασίες που τον χτύπησαν στην οικογενειακή του ζωή.
Ο ανοιχτός πόλεμος της Καθολικής εκκλησίας εναντίον των αστρονόμων με τις νέες ιδέες, κατατρόμαξε τον Γαλιλαίο. Όχι όμως τον Κοπέρνικο. Τούτος στάθηκε αμετακίνητος στα επιστημονικά του συμπεράσματα, δίχως να λογαριάζει τις απειλές του Πάπα.
"Δεν τολμώ να ζητήσω τη χάρη που δόθηκε στον απόστολο Παύλο, ούτε την αγαθότητα με την οποία συγχώρεσες τον Πέτρο, ζητώ μονάχα τη συγχώρηση που έδωσες στον ληστή" Αυτά τα λόγια έγραψε στο κάτω μέρος μιας προσωπογραφίας του ο Κοπέρνικος απευθυνόμενος στον Χριστό.
Πέθανε τον Μάιο του 1543. Ο θρύλος λέει ότι το πρώτο τυπωμένο αντίγραφο του De Revolutionibus τοποθετήθηκε στα χέρια του την ημέρα του θανάτου του.
Ο Νικόλαος Κοπέρνικος τάφηκε στον Καθεδρικό Ναό του Φρόμπορκ. Αρκετοί είχαν ερευνήσει μάταια για τη σωρό του, όταν στις 3 Νοεμβρίου 2005 ανακοινώθηκε πως τον Αύγουστο 2005 είχε ανακαλυφθεί το κρανίο του. Ωστόσο, τρία χρόνια μετά, το Νοέμβριο του 2008, ανακοινώθηκε ότι έπειτα από γενετικές έρευνες, επιβεβαιώθηκε ότι βρέθηκε ο τάφος του διάσημου αστρονόμου.
Στις 22 Μαΐου 2010, πέντε ολόκληρους αιώνες μετά το θάνατό του, ο Κοπέρνικος κηδεύτηκε με τιμές ήρωα στον καθεδρικό ναό του Φρόμπορκ στην Πολωνία.
http://www.madata.gr/diafora/science/256159.html ---------------------------------
Nicolai Copernici Torinensis De Revolutionibus Orbium Coelestium, Libri VI (εξώφυλλο της 2ης έκδοσης, Βασιλεία, 1566).
Το έργο ζωής του Κοπέρνικου, «De Revolutionibus Orbium Coelestium Libri VI» («Έξι Βιβλία για τις Περιστροφές των Ουράνιων Σφαιρών») (Πρώτη έκδοση: Νυρεμβέργη 1543. Δεύτερη έκδοση: Βασιλεία 1566), υπήρξε το αποτέλεσμα δεκαετιών εργασίας.
Ενσωματώνει περισσότερα από 1.000 χρόνια αστρονομικών παρατηρήσεων με διάφορους βαθμούς ακρίβειας. Περιέχει 100 σελίδες πινάκων με πάνω από 20.000 αριθμούς.
Το έργο ξεκινούσε με πρόλογο, αρχικώς ανώνυμο[?], του Ανδρέα Οσιάνδρου, θεολόγου και φίλου του Κοπέρνικου, ο οποίος προειδοποιούσε ότι η θεωρία, εννοούμενη ως ένα απλό εργαλείο που επέτρεπε απλούστερους και ακριβέστερους υπολογισμούς, δεν είχε οπωσδήποτε και συνέπειες εκτός του περιορισμένου χώρου της Αστρονομίας.
Το κυρίως έργο του Κοπέρνικου άρχιζε με το γράμμα του (νεκρού πλέον) αρχιεπισκόπου Καπύης, Καρδινάλιου Νικόλαου φον Σένμπεργκ που προαναφέρθηκε (βλ. προηγούμενη ενότητα). Στη συνέχεια, σε μία μακρά εισαγωγή, ο Κοπέρνικος αφιέρωνε το έργο στον Πάπα Παύλο Γ', εξηγώντας το κίνητρό του για τη συγγραφή του έργου ως σχετιζόμενο με την αδυναμία των παλαιότερων αστρονόμων να συμφωνήσουν πάνω σε μία επαρκή θεωρία των πλανητικών κινήσεων.
Σημείωνε ότι εάν το δικό του σύστημα αύξανε την ακρίβεια των αστρονομικών προβλέψεων, τότε θα επέτρεπε στην Εκκλησία να αναπτύξει ένα ακριβέστερο ημερολόγιο. Την εποχή εκείνη, είχε θεωρηθεί αναγκαία μία τροποποίηση του Ιουλιανού Ημερολογίου, κάτι που αποτελούσε έναν από τους κύριους λόγους που η Εκκλησία χρηματοδοτούσε την αστρονομική έρευνα.
Τα 6 «βιβλία» του έργου ήταν τα εξής:
- Γενική εποπτεία της Ηλιοκεντρικής Θεωρίας και περίληψη της ιδέας του για το Σύμπαν.
- Κυρίως θεωρητικό, παρουσιάζει τις αρχές της Σφαιρικής Αστρονομίας και ένα κατάλογο αστέρων (ως βάση για τα επιχειρήματα που αναπτύσσονται στα επόμενα βιβλία).
- Αναφέρεται κυρίως στις φαινομενικές κινήσεις του Ηλίου και σε σχετικά φαινόμενα.
- Περιγραφή της Σελήνης και των τροχιακών της κινήσεων.
- Η κυρίως έκθεση του νέου συστήματος.
- Η κυρίως έκθεση του νέου συστήματος (συνέχεια).
Ουσιαστικά παρουσιάζει την τροποποίηση της θεωρίας του Πτολεμαίου για μια κινούμενη Γη. Στο μοντέλο που παρουσιάζεται, το Σύμπαν αποτελείται από 8 ομόκεντρες σφαίρες. Η εξώτατη, όγδοη σφαίρα, ήταν πάλι η σφαίρα των απλανών αστέρων, αλλά τώρα ο Ήλιος είναι ακίνητος στο κέντρο.
Οι 6 γνωστοί την εποχή του Κοπέρνικου πλανήτες περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο με τη σειρά που γνωρίζουμε και σήμερα, ενώ η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη. Επιπλέον, η φαινομενική κίνηση του Ήλιου και των απλανών γύρω από τη Γη εξηγείται από την ημερήσια περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της. Ο Κοπέρνικος, ωστόσο, ακολουθώντας όπως φαίνεται τον Αρίσταρχο, δεν τόλμησε να εγκαταλείψει τις κυκλικές τροχιές (οι αληθινές τροχιές των πλανητών είναι ελλειπτικές), με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να διατηρήσει τους επίκυκλους του Πτολεμαίου. Παρά το γεγονός αυτό, η μεταπήδηση από ένα γεωκεντρικό στο ηλιοκεντρικό σύστημα ήταν από μόνη της πολύ σημαντική, καθώς δημιουργούσε σοβαρό ζήτημα σχετικώς με την αξιοπιστία του Αριστοτέλη, τον οποίο η δυτική Εκκλησία είχε αναγάγει σε αλάθητο. Μάλιστα ο Κοπέρνικος έφτιαξε έναν πίνακα για το πόσο χρονικό διάστημα απαιτούνταν για κάθε πλανήτη, να κάνει έναν τέλειο κύκλο γύρω από τον ήλιο. Υπολόγισε ότι ο Ερμής χρειάζεται 87 ημέρες, η Αφροδίτη 224, η Γη 365, ο Άρης 1 έτος και 321 ημέρες, ο Δίας 11 έτη και ο Κρόνος 29 έτη. Αυτοί οι αριθμοί υπολογίστηκαν από τον Κοπέρνικο με τελείως πρωτόγονα όργανα, περίπου 100 χρόνια πριν από την ανακάλυψη του τηλεσκόπιου.
Είναι αξιοσημείωτο το ότι διασώζεται το χειρόγραφο του έργου, γραμμένο με το χέρι του ίδιου του Κοπέρνικου, πράγμα σπάνιο για επιστημονικό έργο εκείνης της εποχής. Στο χειρόγραφο, ο Κοπέρνικος γράφει καθαρά (ως άριστος γνώστης της αρχαίας ελληνικής γλώσσας) ότι είχε διαβάσει τις απόψεις του Αρίσταρχου του Σάμιου, που έθετε τη Γη να περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, αλλά και των Πυθαγόρειων φιλοσόφων, Φιλόλαου και Ικέτα. Τον τελευταίο μάλιστα τον γράφει λανθασμένα ως «Νικέτα-Νικήτα», από προσθήκη του «ν» του άρθρου (το-ν-Ικέτα). Το απόσπασμα όμως που αναφέρει και τα ονόματα των αρχαίων σοφών αφαιρέθηκε (διαγράφηκε) από τον πιστό φίλο του Κοπέρνικου, τον Τίντεμαν Γκίζε, πριν αυτός το παραδώσει στον εκδοτικό οίκο, με αποτέλεσμα οι πρώτες εκδόσεις του «De Revolutionibus» να τυπωθούν χωρίς αυτό. Το απόσπασμα εμφανίσθηκε στις μεταγενέστερες εκδόσεις του έργου, όταν πλέον το ηλιοκεντρικό σύστημα είχε αποδοθεί στον Κοπέρνικο. Ο τίτλος του έργου είχε από μόνος του ιστορική επίδραση, αφού έδωσε το λατινικό όνομα revolutio (περιστροφή, περιφορά) σε κάθε αιφνίδια και θεμελιώδη μεταβολή στη σκέψη ή και στην κοινωνία (από όπου και το αγγλικό και γαλλικό revolution = επανάσταση).
http://el.wikipedia.org/wiki/Νικόλαος_Κοπέρνικος
