Ο Στράτης Μυριβήλης (πραγματικό ονοματεπώνυμο: Ευστράτιος Σταματόπουλος, Συκαμινέα Λέσβου, 30 Ιουνίου 1890 – Αθήνα, 19 Ιουλίου 1969) ήταν Έλληνας συγγραφέας, από τους σημαντικότερους πεζογράφους της Γενιάς του '30.
Ο Στράτης Μυριβήλης γεννήθηκε στο ορεινό χωριό Συκαμινέα στην υπόδουλη ακόμα στους Οθωμανούς Λέσβο, στις 30 Ιουνίου του 1890 και ήταν το μεγαλύτερο από τα συνολικά πέντε παιδιά του εμπόρου Χαράλαμπου Σταματόπουλου και της Ασπασίας Γεωργιάδη. Τα υπόλοιπα ήταν ο Κίμωνας, η Μαρία, η Ουρανία και η Ελένη. Ο πατέρας του, έμπορος στη νεότητά του, κατείχε και το αξίωμα του δημογέροντα του χωριού ενώ η μητέρα του προερχόταν απο οικογένεια πνευματικών ανθρώπων. Τα αδέρφια της μάλιστα, ήταν πτυχιούχοι ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων.
Τελειώνοντας την πρωτοβάθμια εκπαίδευση στην αστική σχολή Συκαμιάς (έτσι ονομάζονταν τότε τα δημοτικά σχολεία τα οποία λειτουργούσε και επόπτευε η Ελληνο-ορθόδοξη κοινότητα του νησιού) το 1903, συνέχισε στην πρώτη τάξη του Γυμνασίου της Μυτιλήνης. Το 1905 διέκοψε τη φοίτησή του και στις αρχές του σχολικού έτους 1905-1906 γράφτηκε και φοίτησε στην τέταρτη τάξη του Γυμνασίου των Κυδωνιών. Το 1908, ξαναγύρισε για να φοιτήσει και πάλι στο Γυμνάσιο της Μυτιλήνης από όπου τελικά αποφοίτησε το 1909 με βαθμό απολυτηρίου 8,84.
Το 1910 εργάστηκε σαν δάσκαλος στο αλληλοδιδακτικό δημοτικό σχολείο του Μανταμάδου, χρονιά κατά την οποία έκανε και την πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα. Δημοσίευε συχνά κείμενά του στο περιοδικό Νεότης της Σμύρνης, κυρίως μικρά λυρικά πεζά και ποιήματα. Το 1911 βραβεύτηκε σε έναν διαγωνισμό διηγήματος που οργάνωσε το περιοδικό, για το διήγημά του Άσπρο Στεφάνι. Σε αυτόν τον διαγωνισμό υπέγραψε για πρώτη φορά με το επώνυμο Μυριβήλης - η ονομασία της πλαγιάς του βουνού πάνω από το πατρικό του σπίτι - ένα επώνυμο που κράτησε για πάντα.
Το 1912 αποφάσισε να συνεχίσει για ανώτατες σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου παρακολούθησε μαθήματα στη Φιλοσοφική και τη Νομική σχολή, ενώ ταυτόχρονα εργαζόταν για τα προς το ζην ως συντάκτης στην εφημερίδα Πατρίς. Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους κατατάχθηκε εθελοντικά στο στρατό και πήρε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους, όπου και τραυματίστηκε σοβαρά στο πόδι από δύο σφαίρες στη μάχη Κιλκίς-Λαχανά.
Με την επιστροφή του από τον πόλεμο, και αφού τιμήθηκε με το Μετάλλιο Βαλκανικών πολέμων επέστρεψε για μόνιμη εγκατάσταση στη Μυτιλήνη. Συνεργάστηκε με την τοπική εφημερίδα Σάλπιγγα, κρατώντας την καθημερινή στήλη του χρονογραφήματος. Το 1915 εκδόθηκε το πρώτο βιβλίο του, η συλλογή διηγημάτων Κόκκινες Ιστορίες.
Το 1916 συμμετείχε στην έκδοση της εφημερίδας Ελεύθερος Λόγος, όργανο του κόμματος των Φιλελευθέρων, όντας ένθερμος οπαδός του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου κατατάχθηκε στο 4ο Σύνταγμα Αρχιπελάγους με το βαθμό του δεκανέα και πολέμησε στο μακεδονικό μέτωπο συμμετέχοντας στην πολεμική επιχείρηση της προκάλυψης του Μοναστηρίου. Από αυτήν την εμπειρία του στα χαρακώματα προέκυψε το πασίγνωστο βιβλίο του Η ζωή εν τάφω.
Κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία υπηρέτησε ως λοχίας στο Β' νοσοκομείο διακομιδής στο Εσκισεχίρ. Στις 28 Ιουνίου του 1920 παντρεύτηκε στο Εσκισεχίρ, την Ελένη Δημητρίου, από το Δεκελί της Μικράς Ασίας, ενώ την ίδια περίοδο γεννήθηκε και η πρώτη του κόρη, η Χάρις. Αργότερα απέκτησε άλλα δύο παιδιά, τον Λάμπη και τη Δροσούλα.
Με την εκκένωση της Μικράς Ασίας από τα ελληνικά στρατεύματα βρέθηκε για λίγους μήνες πρόσφυγας στη Θράκη και από κει επέστρεψε για να εγκατασταθεί μόνιμα στη Λέσβο μέχρι και το 1932. Αποστρατεύτηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1922 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού και παρασημοφορημένος με το ελληνοτουρκικό και ελληνοβουλγαρικό μετάλλιο της Νίκης
Το 1923 εξέδωσε την πρώτη δική του εφημερίδα, την Καμπάνα, όπου πρωτοδημοσιεύτηκε σε συνέχειες «Η Ζωή εν τάφω» (από τις 10 Απριλίου του 1923 έως τις 29 Ιανουαρίου του 1924 σε 42 συνέχειες) η οποία εκδόθηκε σχεδόν αμέσως σε βιβλίο. Το 1925 σταμάτησε την έκδοση της Καμπάνας για να συνεκδώσει μαζί με τον Μυτιληνιό λόγιο Θείελπι Λευκία τη δεύτερη εφημερίδα του, τον Ταχυδρόμο -εφημερίδα που υποστήριζε τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου και το Εργατικό κόμμα του. Το Δεκέμβριο του 1931, ύστερα από την επιτυχία και την ενθουσιώδη υποδοχή της δεύτερης έκδοσης της Ζωής εν τάφω, ο συγγραφέας αρχίζει να γράφει στη Μυτιλήνη το μυθιστόρημα Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια κατά παραγγελία της Καθημερινής, όπου και δημοσιεύτηκε από τις 20 Δεκεμβρίου του 1931 ως τις 6 Μαΐου του 1932. Σε βιβλίο εκδόθηκε το 1934.
