Βαρώνος Κωνσταντίνος Δημητρίου Βέλλιος (Μπέλλος ή Μπέλλιος) (1772 - 1838)

Ο Βαρώνος Κωνσταντίνος Δημητρίου Βέλλιος (Μπέλλος ή Μπέλλιος) (1772 - 1838) του Δημητρίου και της Δέσποινας γεννήθηκε στο Μπλάτσι νυν Βλάστη Σισσανίου (Εορδαίας) του νομού Κοζάνης την 7η Μαρτίου 1772 και πέθανε στη Βιέννη στις 23 Δεκεμβρίου 1838.

Γενικά

Είχε αδελφούς:

α) τον Στέφανο Μπέλλιο (Βλάστη 1767 - Βουκουρέστι 1835), ο οποίος διετέλεσε και με το αξίωμα του λογοθέτη (υπουργού) Δικαιοσύνης στη Βλαχία και

β) τον Γεώργιο Μπέλλιο. Η ύπαρξη θηλυκών ανεψιών σημαίνει πως ο βαρόνος είχε και αδελφές ή ότι κάποιο από τα αδέλφια του είχε κόρες. Δυστυχώς δεν προκύπτουν λεπτομερείς πληροφορίες για το είδος των συγγενικών δεσμών με αυτές τις ανεψιές από τα διασωθέντα γραπτά τεκμήρια.

Όπως προκύπτει από τις σωζόμενες πηγές ο Κωνστ. Βέλλιος έτυχε επιμελούς ανατροφής και παιδείας.

Στο εξώφυλλο του βιβλίου αναφέρεται ο τόπος της καταγωγἠς του, εκ Λινοτοπόλεως της Μακεδονίας (Λινοτόπι), κοντά στη σημερινή Γράμμουστα του όρους Γράμμου Καστοριάς που δυστυχώς ανήκει στους επτά πρώτους εγκατελειμμένους και κατεστρεμμένους οικισμούς, οι κάτοικοι του οποίου κατέφυγαν μετά την καταστροφή από τους Τουρκαλβανούς 1769 στη Βλάστη, την Εράτυρα και τα Νάματα Κοζάνης, την Καστοριά, τη Σαμαρίνα Γρεβενών, τους Χιονάδες και τον Γοργοπόταμο Ιωαννίνων, την Κορυτσά, το Νεστόριο και την Κλεισούρα Καστοριάς και σε διάφορες άλλες περιοχές όπως, Μοναστήρι, Αχρίδα, Κρούσοβο κ.α.
Βιογραφία


Το εξώφυλλο της μετάφρασης του Ροβινσώνα Κρούσου από τον Κ. Μπέλλιο (Βιέννη 1792)

Η οικογένειά του μετανάστευσε από τη Βλάστη το 1776 και μετά από σύντομη διαμονή στην Κωνσταντινούπολη, εγκαταστάθηκε τελικά στην Αυστρουγγαρία. Στις παραδουνάβιες ηγεμονίες, όπου ζούσε η οικογένειά του, απέκτησε ιδιαίτερη μόρφωση. Έκανε μεγάλη σταδιοδρομία στο εμπόριο και τις χρηματιστηριακές εργασίες και παράλληλα φρόντισε για την πνευματική του καλλιέργεια. Εγκαταστάθηκε τελικά στη Βιέννη όντας πλέον μεγαλέμπορος.

Στις 24 Φεβρουαρίου 1817, ο αυτοκράτορας της Αυστρίας Φραγκίσκος ο Α΄ του απένειμε τον τίτλο του "Βαρώνου".

Διέθεσε τεράστια ποσά για την αναγέννηση του νεοσύστατου ελληνικού κράτους με τις εξής συγκεκριμένες παρεμβάσεις του.
Ιδρύει το Βελίειον κληροδότημα, χορήγηση υποτροφιών σε Μακεδόνες από τη Βλάστη, τη Σιάτιστα, την Καστοριά ή άλλες πόλεις της Μακεδονίας και από τη Νέα Πέλλα Αταλάντης. Συνοπτικά:

Αποτύπωμα της σφραγίδας των δωρεών του Κωνσταντίνου Μπέλλιου σε βιβλίο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος που αρχικά προορίζονταν, ένεκεν τιμής, για την Αταλάντη, όπου θα εγκαθίστανταν Μακεδόνες συμπατριώτες του που είχαν κατέβει στην απελευθερωμένη Ελλάδα με την επανασταση.
Ιδρύει την Αρχαιολογική Εταιρεία στην Αθήνα το 1837 μαζί με εξέχουσες προσωπικότητες εκείνης της περιόδου.
Ιδρύει το δημοτικό Νοσοκομείο Αθηνών «ΕΛΠΙΣ»
Ιδρύει τον οικισμό Νέας Πέλλας Αταλάντης Λοκρίδος.
Διεξάγει εράνους στο Βουκουρέστι και την Βιέννη συγκεντρώνοντας σεβαστά ποσά που έστελνε στην ελληνική κυβέρνηση για ανέγερση σχολείων, νοσοκομείων και άλλων κοινωφελών ιδρυμάτων.
Δωρίζει 1837 σπάνια βιβλία για τη Νέα Πέλλα, τα οποία αφέθηκαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη στην Αθήνα.
Δωρίζει το πρώτο χρηματοκιβώτιο στην ελληνική κυβέρνηση το 1836.
Ενισχύει οικονομικά την Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, το 1837.

 
Προτομή του Κ.Μπέλλιου ή Βέλλιου Βαρόνου, στον περίβολο του Ιερού Ναού Μεταμορφώσεως του Σωτήρα, στην Αταλάντη Φθιώτιδας

Έκανε πολλές δωρεές στη Βιέννη, και ενίσχυσε οικονομικά την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Ιδιαίτερα δε, βοήθησε τους επαναστάτες στην ιδιαίτερη πατρίδα του τη Μακεδονία. Το 1836 ο Βαρώνος Κωνσταντίνος Βέλλιος έγινε δεκτός με τιμές από των Όθωνα, στην Αθήνα.

Εκεί γνωρίστηκε με τον Κυριακό Πιττάκη, ο οποίος ήταν Έφορος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Η συνάντησή του με τον Κυριακό Πιττακή και η περιήγησή του στα αρχαιολογικά μνημεία της Αθήνας τον συγκίνησαν και αποφάσισε την ίδρυση και την οικονομική υποστήριξη της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας,το 1837.Στην Αθήνα παρέμεινε περίπου τρεις μήνες, όπως συνάγεται από το ημερολόγιό του( 2 Δεκεμβρίου 1836 αφίχθηκε στην Πάτρα και η 4η Μαρτίου 1837, Ημέρα Παρασκευή είναι και η τελευταία σημείωσή του).

Στις ευεργεσίες του συγκαταλέγονται η Βιέννη, η Μακεδονία και ο Δήμος Αθηναίων, στον οποίον, εκτός των άλλων, δώρισε οικόπεδα αξίας 70.000 δρχ της εποχής εκείνης.Πέθανε στη Βιέννη το 1838. Στον Πολύγυρο Χαλκιδικής υπάρχει προτομή του, όπου αναγράφεται "Βαρώνος Κωνσταντίνος Δ. Βέλιος 1772 - 1837 Ευεργέτης των Μακεδόνων Αγωνιστών του 1821".