Πανούτσος Νοταράς

 

Ο Πανούτσος Νοταράς (31 Μαρτίου 1752 - 18 Ιανουαρίου 1849) ήταν Έλληνας πολιτικός. Η έναρξη του κοινοβουλευτικού βίου στην Ελλάδα, το 1843, συνδέθηκε με το όνομα του πρώτου προέδρου της Βουλής, του Πανούτσου Νοταρά. Μετά από την Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου, σχηματίστηκε νέα κυβέρνηση υπό τον Ανδρέα Μεταξά και προκηρύχθηκαν εκλογές για τον Οκτώβριο του 1843. Η νέα Εθνική Συνέλευση επιφορτίστηκε και με το καθήκον να καταρτίσει το πρώτο μετεπαναστατικό Σύνταγμα της χώρας. Στις 8 Νοεμβρίου 1843 ξεκίνησαν οι εργασίες της Εθνικής Συνέλευσης υπό την προεδρία του γηραιότερου μέλους του Σώματος, δηλαδή του Κορίνθιου αγωνιστή Πανούτσου Νοταρά, ηλικίας 91 ετών τότε. Στις 18 Νοεμβρίου, ο Νοταράς εξελέγη και οριστικά πρόεδρος του Σώματος με την συντριπτική πλειοψηφία των 216 ψήφων. 

Βιογραφικό

Πρόσωπο καθολικής αποδοχής, ο Πανούτσος Νοταράς είχε διακριθεί για τη μεγάλη του προσφορά στα κοινά. Γόνος μεγάλης οικογένειας με ρίζες στο Βυζάντιο, γεννήθηκε το 1740 ή το 1752 στα Τρίκαλα της Κορινθίας και έλαβε κλασική παιδεία. Πατέρας του ήταν ο Σπυρίδων Νοταράς.

Αναπαράσταση του Νοταρά, 1830, Άνταμ Φρίντελ

Ο Νοταράς ανέπτυξε έντονη δράση για την απελευθέρωση του έθνους και την ανάπτυξη των δημοκρατικών θεσμών. Πήρε μέρος στην εξέγερση του 1770 (τα λεγόμενα «ορλωφικά»). Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το 1818 και, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις του, πήρε ενεργό μέρος στην Επανάσταση του 1821. Εξελέγη πληρεξούσιος στην Α' Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου και υπηρέτησε ως μέλος της 12μελούς Επιτροπής που ψήφισε, την 1η Ιανουαρίου 1822, το πρώτο Προσωρινό πολίτευμα της Ελλάδος, το οποίο χαρακτηριζόταν από φιλελεύθερες ιδέες. Αφού υπηρέτησε ως μινίστρος (υπουργός) της Οικονομίας, το 1822, μετείχε στη Β΄ Εθνοσυνέλευση του 1823. Διετέλεσε πρόεδρος της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης το 1826, ενώ υπηρέτησε ως πρόεδρος και της Εθνικής Συνέλευσης της Πρόνοιας του Ναυπλίου, το 1832, η οποία επικύρωσε την εκλογή του Όθωνα ως βασιλιά της Ελλάδας.

Η ανάδειξή του στην προεδρία της Εθνικής Συνέλευσης του 1843-1844 (που άρχισε στις 8 Νοεμβρίου 1843) αντανακλούσε το αυξημένο κύρος του και την ευρύτερη αποδοχή που απολάμβανε μετά από μία μακρά θητεία στα κοινά και ιδιαίτερα στις Εθνοσυνελεύσεις της Επανάστασης. Η Εθνική Συνέλευση κατάρτισε το πρώτο μετεπαναστατικό Σύνταγμα του 1844, το οποίο καθιέρωσε τη Συνταγματική μοναρχία. Στις 18 Μαρτίου 1844, αφού ολοκληρώθηκε η ψήφιση του Συντάγματος, κλήθηκε ο Όθων και ορκίσθηκε ότι θα το τηρεί. Ήταν τα πρώτα βήματα της χώρας στον κοινοβουλευτισμό και τη συνταγματική τάξη.

Στις 18 Μαρτίου 1844, ο Νοταράς τιμήθηκε για τις υπηρεσίες του προς την πατρίδα με τον Μεγαλόσταυρο. Ο θάνατός του διαψεύστηκε στη Βουλή αρχικά και αποδόθηκε ως απλή λιποθυμία, αλλά επιβεβαιώθηκε στη συνεδρίαση της 22ας Ιανουαρίου του 1849. Ο αιωνόβιος πολιτικός πέθανε ημέρα Τρίτη, στις 18 Ιανουαρίου 1849.