Μαύρο και πράσινο τσάι

Μαύρο και πράσινο τσάι: Τι πρέπει να γνωρίζουμε

Το τσάι είναι το δεύτερο σε κατανάλωση ρόφημα στον κόσμο μετά το νερό (ή το τρίτο μετά τον καφέ, σύμφωνα με άλλα στατιστικά στοιχεία). Όπως και να έχει, δεύτερο ή τρίτο, το τσάι είναι το καλύτερο ποτό για την υγεία. Οι άνθρωποι που πίνουν τσάι είναι ούτως ή άλλως υγιέστεροι.

Διότι πίνοντας τσάι, πίνουν λιγότερες ποσότητες από άλλα ποτά που είναι βλαβερά, όπως π.χ. το αλκοόλ (βέβαια το αλκοόλ, και ιδιαίτερα το κόκκινο κρασί, σε μικρές ποσότητες κάνει καλό στον καρδιά, κάτι που έχει ονομαστεί και Γαλλικό Παράδοξο).

Ωστόσο οι ωφέλεια που χαρίζει το τσάι στην υγεία δεν προέρχεται απλώς από το ότι αντικαθιστά άλλα ροφήματα που ενδεχομένως κάνουν κακό στην υγεία.

Αυτό που γοητεύει στο τσάι είναι πως φαίνεται να βοηθά σχεδόν στα πάντα, από τον καρκίνο μέχρι τα χαλασμένα δόντια. Το τσάι έχει αντιβακτηριακή δράση. Μελέτες στον δοκιμαστικό σωλήνα δείχνουν ότι το τσάι καταπολεμά ακόμα και τα βακτήρια που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, ένα από τα σοβαρά προβλήματα της ιατρικής σήμερα.

Τα φυτοχημικά του τσαγιού

Στο τσάι υπάρχει μια ομάδα φυτοχημικών (φυσικές χημικές ουσίες που βρίσκονται στα φυτά) τα οποία είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά, οι πολυφαινόλες. Εκτός από αντιοξειδωτικές ουσίες, οι πολυφαινόλες είναι και αντιβακτηριακές. Μια ειδική ομάδα πολυφαινολών, οικατεχίνες σκοτώνουν τα βακτήρια και τους ιούς γι’ αυτό και μας βοηθάει να πίνουμε τσάι όταν είμαστε άρρωστοι. Υπάρχουν τέσσερις κατεχίνες εν αφθονία στο τσάι και μία από αυτές που ονομάζεται EGCG (epigallocatechin-3-galate) φαίνεται να έχει αντικαρκινική δράση χωρίς να έχει παρενέργειες. Η EGCG ίσως αναστέλλει τη δράση ενός ενζύμου που απαιτείται για την αύξηση των καρκινικών κυττάρων (δεν επηρεάζει τα υγιή κύτταρα, παρά μόνο τα καρκινικά).

Ορισμένα μόρια πολυφαινολών που ανήκουν στην ομάδα των φλαβονοειδών θεωρείται ότι είναι μέχρι 100 φορές ισχυρότερα από τη δράση της βιταμίνη C όσον αφορά την εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών.

Με τέτοια αντιοξειδωτική προστασία δεν είναι περίεργο που όσοι πίνουν ένα ή περισσότερα φλιτζάνια τσάι την ημέρα εμφανίζουν μείωση του κινδύνου καρδιακών προσβολών σε σύγκριση με όσους δεν πίνουν, όπως έδειξε μια μελέτη. Επίσης το τσάι μειώνει κάπως τη κακή χοληστερόλη (χοληστερίνη). Εξίσου σημαντικό είναι ότι οι πολυφαινόλες που υπάρχουν στο τσάι ίσως εμποδίζουν την οξείδωσή της κακής χοληστερόλης.

Το τσάι ενεργεί ακόμα ως ήπιο αντιπηκτικό και επιπλέον δεν επιτρέπει στα αιμοπετάλια να σχηματίζουν πολύ εύκολα θρόμβους κάτι που συμβάλει στη πρόληψη των εμφραγμάτων.

Πράσινο και μαύρο

Αυτό που σας ενδιαφέρει, από την πλευρά της υγείας, όταν πίνετε τσάι, είναι να έχετε πολλές πολυφαινόλες στο φλιτζάνι σας. Η ποσότητά των πολυφαινολών κυμαίνεται από 50 mg μέχρι 150 mg ανάλογα τον τρόπο επεξεργασίας και την ποικιλία του τσαγιού. Όσο λιγότερο επεξεργασμένο είναι το τσάι, τόσο περισσότερες είναι οι πολυφαινόλες και τόσο λιγότερη είναι η καφεϊνη.

Υπάρχουν κυρίως τρία είδη τσαγιού, το πράσινο, το μαύρο και το κόκκινο. Και τα τρία αυτά είδη προέρχονται από τα φύλλα του ίδιου φυτού, του Camellia sinenis. Οι ποικιλίες αφορούν τη γεωγραφική περιοχή. Το πράσινο τσάι βγαίνει από φύλλα που δεν έχουν υποστεί ζύμωση και άρα δεν έχουν οξειδωδεί, γι’ αυτό κι έχει τις περισσότερες πολυφαινόλες. Αντίθετα το μαύρο τσάι έχει υποστεί ζύμωση και έχει τις λιγότερες πολυφαινόλες. Τι μαύρο τσάι έχει το ένα πέμπτο των πολυφαινολών που υπάρχουν στο πράσινο τσάι κι επιπλέον έχει 2-3 φορές περισσότερη καφείνη. Το κόκκινο τσάι έχει υποστεί μερική ζύμωση βρίσκεται ενδιάμεσα. Τελικά το καλύτερο τσάι είναι το πράσινο ντεκαφεϊνέ που έχει ακόμη μεγαλύτερη συγκέντρωση σε πολυφαινόλες, δύο φορές παραπάνω από το πράσινο τσάι με καφεϊνη. Επιπλέον, το πράσινο τσάι περιέχει βιταμίνη C. Στο μαύρο τσάι σχεδόν όλη η βιταμίνη C έχει καταστραφεί από την επεξεργασία.

Θα πρέπει ωστόσο να σημειώσουμε ότι το μαύρο τσάι έχει ένα αποτέλεσμα που δεν έχει το πράσινο τσάι, λόγω ακριβώς της ζύμωσης που έχει υποστεί. Φαίνεται από μια επιδημιολογική μελέτη ότι τo μαύρο τσάι προστατεύει από τον διαβήτη τύπου 2.

Σχετικά με το πράσινο τσάι, υπάρχουν δεκάδες δημοσιευμένες μελέτες που αναφέρουν ότι ενδεχομένως να προστατεύει από τον καρκίνο. Μελέτες σε ποντίκια έδειξαν ότι υπήρξε μερική αναστροφή του καρκινικού όγκου όταν προσέλαβαν ικανοποιητικές ποσότητες εκχυλίσματος τσαγιού. Για ορισμένους ερευνητές, η κατανάλωση τσαγιού είναι η αιτία που οι Ιάπωνες παρουσιάζουν χαμηλά ποσοστά καρκίνου του πνεύμονα, παρότι καπνίζουν πολύ. Κι αυτό διότι έχουν μεγάλη ημερήσια κατανάλωση τσαγιού που φτάνει τα έξι φλιτζάνια την ημέρα. Η άποψη αυτή βέβαια είναι απλώς μια υπόθεση διότι Ιρλανδοί και Βρετανοί επίσης κάνουν… μπάνιο στο τσάι αλλά δεν φαίνεται να προστατεύονται ιδιαίτερα από τους καρκίνους.

Πως θα πάρετε περισσότερα αντιοξειδωτικά

Για να πάρετε το ανώτατο των αντιοξειδωτικών αφήστε το τσάι 3-5 λεπτά σε ζεστό νερό, χωρίς να έχει βράσει, και μη προσθέτετε ζάχαρη ή μέλι. Ακόμα, ο συνδυασμός τσαγιού με μια φέτα λεμόνι αυξάνει την αντιοξειδωτική προστασία.

Πίνετε σκέτο το τσάι και μην προσθέτετε γάλα. Μια μελέτη έδειξε ότι η πρόσθεση γάλατος στο τσάι μειώνει την απορρόφηση των πολυφαινολών από τον οργανισμό διότι οι πρωτείνες του γάλακτος ενώνονται με τις ουσίες του τσαγιού.

Έχετε υπόψη ότι ένα φλιτζάνι μετά το γεύμα βοηθά στην πρόληψη της φθοράς των δοντιών και της ουλίτιδας επειδή οι πολυφαινόλες σκοτώνουν τα βακτήρια. Επίσης, από άλλες έρευνες ξέρουμε ότι υπάρχει στενή σχέση μεταξύ των παθήσεων των ούλων και των καρδιακών παθήσεων.

Ενδεχόμενες παρενέργειες

Τέλος, θα πρέπει να ξέρετε ότι τα βότανα, στα οποία ανήκει και το τσάι, περιέχουν ουσίες που λειτουργούν ως φάρμακα. Αυτό σημαίνει ότι τα βότανα μπορεί να αλληλεπιδρούν με φάρμακα τα οποία παίρνετε και αυτό μπορεί να έχει παρενέργειες. Το πράσινο τσάι μπορεί να σας αυξήσει τα προβλήματα στο στομάχι -αν έχετε ήδη- λόγω της καφείνης που περιέχει ενώ θα πρέπει να αποφεύγεται από τις έγκυες και όσες θηλάζουν.

Επίσης έχει δειχθεί ότι το τσάι μειώνει το λίθιο στο αίμα, μια ουσία που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της μανιοκατάθλιψης. Το 95% των πολυφαινολών στο τσάι είναι φλαβονοιειδή τα οποία εμποδίζουν την απορρόφηση του σιδήρου όταν αυτός προέρχεται από φυτά. Πάντως, το τσάι δεν φαίνεται να εμποδίζει τον σίδηρο να απορροφηθεί όταν αυτός προέρχεται από το κρέας.

mothernature.gr