Μάχη του Λεβιδίου (14 Απριλίου 1821)

Η Μάχη του Λεβιδίου (14 Απριλίου 1821) ήταν μάχη της Επανάστασης του 1821. Έλαβε χώρα στο Λεβίδι Αρκαδίας. Ήταν η πρώτη νίκη των Ελλήνων κατά των Τούρκων, μετά την έναρξη των επιχειρήσεων γύρω από την Τριπολιτσά.

Σύσταση στρατοπέδων γύρω από την Τριπολιτσά και ήττες των Ελλήνων

Οι Έλληνες επαναστάτες υπέστησαν σημαντική ήττα από τους Τούρκους της Τριπολιτσάς, όταν οι τελευταίοι έλυσαν την πολιορκία του Κάστρου της Καρύταινας, στις 31 Μαρτίου 1821. Παρά την αποτυχία αυτή, και παρά την αντίθετη γνώμη των υπόλοιπων αρχηγών που προτιμούσαν να δώσουν προτεραιότητα στην εκπόρθηση των μεσσηνιακών κάστρων, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, επέμεινε στη στρατηγική σημασία της κατάληψης της Τριπολιτσάς, νευραλγικού κέντρου της οθωμανικής παρουσίας στην Πελοπόννησο. Έτσι συνέστησε, στην Πιάνα, το πρώτο στρατόπεδο το οποίο αποσκοπούσε στον αποκλεισμό της πόλης. Παρά τη διάλυση του πρώτου εκείνου στρατοπέδου από τους Τούρκους, καθώς και τη διάλυση του αντίστοιχου στρατοπέδου στη Βλαχοκερασιά, στις 10 Απριλίου, σταδιακά το σχέδιο του Κολοκοτρώνη έγινε αποδεκτό από τους άλλους οπλαρχηγούς. Όμως, οι αρχικές αποτυχίες των Ελλήνων είχαν τέτοια επίδραση στο ηθικό τους που και η απλή εμφάνιση των Τούρκων έσπερνε τον πανικό.

Ένα από τα στρατόπεδα που είχαν συσταθεί γύρω από την Τριπολιτσά ήταν αυτό στο Λεβίδι. Είχε συσταθεί από τον Κωνσταντίνο Πετμεζά και άλλους Καλαβρυτινούς οπλαρχηγούς, καθώς και από τους ντόπιους Π. Αρβάλη και Γεώργιο Μπηλίδα. Αργότερα κατέφθασαν ενισχύσεις υπό τους Σωτήρη Χαραλάμπη, Αναγνώστη Στριφτόμπολα, Νικόλαο Σολιώτη, και Σ. Θεοχαρόπουλο που νωρίτερα συμμετείχαν στην πρώτη πολιορκία της Κορίνθου.

Η μάχη

Τη νύχτα της 13ης προς 14η Απριλίου, οι Τούρκοι, με αναπτερωμένο το ηθικό, μετά τις προηγούμενες νίκες τους, εξόρμησαν κατά του στρατοπέδου στο Λεβίδι, με 3.000 περίπου πεζούς και ιππείς Όταν έγιναν αντιληπτοί από τις ελληνικές φρουρές, οι επαναστάτες ζήτησαν βοήθεια από το γειτονικό στρατόπεδο στο Διάσελο της Αλωνίσταινας. και από τον Ασημάκη Σκαλτσά, στο Κακούρι (σημ. Αρτεμίσιο). Ταυτόχρονα, ο Χαραλάμπης με ισχυρό σώμα ενόπλων, και ο Στριφτόμπολας, κατέλαβαν θέσεις πάνω από το χωριό ώστε να εμποδίσουν την είσοδο των Τούρκων. Ωστόσο, οι περισσότεροι παράτησαν τις θέσεις τους όταν εμφανίστηκε το τουρκικό ιππικό, ενώ μάταια προσπαθούσαν να τους μεταπείσουν οι Χαραλάμπης, Θεοχαρόπουλος, Αρβάλης. Έμειναν 70 πολεμιστές υπό τους Πετμεζαίους, Σολιώτη, Στριφτόμπολα και Καρασπύρο, οι οποίοι οχυρώθηκαν, όπως-όπως, σε σπίτια του χωριού. Οι Τούρκοι επιτέθηκαν με ορμή αλλά και οι Έλληνες αντιστάθηκαν με επιτυχία. Έξω από το σπίτι όπου είχε οχυρωθεί ο Στριφτόμπολας έγινε η αιματηρότερη συμπλοκή, όπου σκοτώθηκαν οι περισσότεροι Τούρκοι, και εκεί έπεσε ηρωικά και ο Στριφτόμπολας.

Τελικά, άρχισαν να φτάνουν στο σημείο της μάχης οι ενισχύσεις από τα άλλα ελληνικά στρατόπεδα, με επικεφαλής τους Δημήτρη Πλαπούτα, Ηλία Τσαλαφατίνο, Νικόλαο Πετμεζά, καθώς και ο Σκαλτσάς. Με τις ενισχύσεις αυτές ενώθηκαν και οι άνδρες των Χαραλάμπη, Θεοχαρόπουλου, Αρβάλη, οι οποίοι βρίσκονταν στα γύρω υψώματα. Οι Τούρκοι βρέθηκαν ανάμεσα σε δύο μέτωπα και αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη μάχη, πανικόβλητοι, για να κλειστούν στην Τριπολιτσά.