ΤΑ ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑΤΙΚΑ ΨΕΜΑΤΑ

ΤΑ ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑΤΙΚΑ ΨΕΜΑΤΑ

Με την 1η μέρα του Απρίλη το πρώτο έθιμο: το πρωταπριλιάτικο ψέμα.
Καθένας αυτη τη μέρα προσπάθεί να ξεγελάσει τον άλλον με κάποιο αθώο ψέμα.
Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για τις ρίζες του εθίμου της Πρωταπριλιάς. Μπορεί η πρώτη αναφορά να εμφανίζεται σε βρετανικό μυθιστόρημα του 14ου αιώνα, παρ’ όλα αυτά οι περισσότεροι ερευνητές ισχυρίζονται ότι το έθιμο είναι πολύ παλαιότερο. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι τα πρωταπριλιάτικα ψέματα έχουν τις ρίζες τους στους Κέλτες, οι οποίοι, παρότι ήξεραν ότι ο Απρίλιος ήταν κακός μήνας για ψάρεμα, κάθε χρόνο ξεκινούσαν τα ταξίδια τους την πρώτη του μηνός. Καθώς επέστρεφαν με άδεια δίχτυα στα χωριά τους, αναγκάζονταν να ψεύδονται όταν οι συντοπίτες τους τους ρωτούσαν για την… ψαριά τους! Γάλλοι ερευνητές, πάντως, δηλώνουν πεπεισμένοι ότι το έθιμο της Πρωταπριλιάς προέρχεται από τη χώρα τους. Και αυτό γιατί μέχρι το 1564 οι Γάλλοι γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά την πρώτη Απριλίου, έθιμο που ορισμένοι δυσκολεύτηκαν πολύ να ξεχάσουν, ενώ άλλοι ενημερώθηκαν για αυτή την αλλαγή αρκετά χρόνια αργότερα! Οταν, λοιπόν, η γιορτή μεταφέρθηκε την 1η Ιανουαρίου κάποιοι… δεν το ήξεραν και συνέχισαν να γιορτάζουν το νέο χρόνο τον Απρίλιο. Οι υπόλοιποι τους έστελναν δώρα για να τους κοροϊδέψουν.

Σε άλλες περιοχές

Η ημέρα της… εξαπάτησης εμφανίζεται σε διάφορες περιοχές του κόσμου, ενώ πολλές φορές δεν γιορτάζεται την Πρωταπριλιά. Οι Ιρανοί κάνουν φάρσες τη 13η ημέρα της περσικής Πρωτοχρονιάς, πιο γνωστής ως Νεβρόζ, που πέφτει είτε την 1η είτε τη 2η ημέρα του Απρίλη. Ιστορικοί αναφέρουν ότι υπάρχουν αναφορές για το έθιμο αυτό από το 536 π.Χ. και ορισμένοι πιστεύουν ότι είναι το παλαιότερο έθιμο Πρωταπριλιάς που ζει μέχρι σήμερα. Σε διάφορες ισπανόφωνες χώρες, η 28η Δεκεμβρίου είναι η «Ημέρα των Αγίων Αθώων» ή, αλλιώς, «DiadelosSantosInnocentes» και μικροί και μεγάλοι… σκαρφίζονται φάρσες για να κοροϊδέψουν ο ένας τον άλλο. Το έθιμο αυτό εμφανίζεται και σε ορισμένες περιοχές του Βελγίου, ενώ η φλαμανδική παράδοση θέλει τα παιδιά να κλειδώνουν γονείς και δασκάλους έξω από το σπίτι ή τις σχολικές αίθουσες και να τους επιτρέπουν να μπουν μόνο σε περίπτωση που υποσχεθούν ότι θα τους κεράσουν γλυκά το βράδυ ή την επόμενη ημέρα. Στην Κορέα, κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Τζοσεόν, η βασιλική οικογένεια αλλά και τα μέλη της αυλής επιτρεπόταν να κάνουν φάρσες, ανεξάρτητα από την ιεραρχία, την πρώτη χιονισμένη ημέρα κάθε χρόνου. Εστελναν χιόνι μέσα σε μπολ στο επίδοξο θύμα τους και όποιος το λάμβανε εθεωρείτο ο ηττημένος του παιχνιδιού. Στην ιταλική πρωτεύουσα η 1η Απριλίου είναι όπως όλες οι υπόλοιπες ημέρες του χρόνου αλλά η 25η Μαρτίου είναι γνωστή ως η Ρωμαϊκή Ημέρα Γέλιου. Την ημέρα εκείνη, οι Ρωμαίοι γιορτάζουν την ανάσταση του θεού Αττιδος. Λίγες ημέρες αργότερα, την 31η Μαρτίου, διοργανώνεται το Φεστιβάλ Χούλι στην Ινδία. Οι παρευρισκόμενοι κάνουν πλάκες ο ένας στον άλλο και ζωγραφίζουν τα πρόσωπά τους για να γιορτάσουν την έλευση της άνοιξης!

Στην Ελλάδα διαφοροποιήθηκε το έθιμο και πήρε την γνωστή ελληνική χροιά . Η βασική ιδέα βέβαια παρέμεινε ίδια. Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το «θύμα» μας. Σε κάποιες περιοχές της πατρίδας μας, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά. Σε κάποιες άλλες πιστεύουν ότι ο «θύτης» θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειες του.Όσο για το «θύμα», πιστεύεται ότι, σε αντίθεση με τον «θύτη», θα έχει γρουσουζιά τον υπόλοιπο χρόνο και πιθανότατα αν είναι παντρεμένος θα χήρεψει γρήγορα. Στη Θράκη το βρόχινο νερό της Πρωταπριλιάς θεωρείται θεραπευτικό και γι’ αυτό το μαζεύουν σε μπουκάλι και πίνει απ’ αυτό ο άρρωστος.
Στην Κομοτηνή, την παλιά Γκιουμουλτζίνα, λέγανε πως την πρωταπριλιά το είχαν σε καλό να γελούν, «για να γίνουν τα κουκούλια τους»,όταν, βέβαια, είχαν σηροτροφία (εκτροφή μεταξοσκωλήκων). Στην Τζαντώ της Ανατολικής Θράκης, είχανε, λέει, σε καλό να γελάσουν τον άλλον, για να κάνουν τα δέντρα καρπό Μα κείνος που ξεγελιόταν το είχε σε κακό όλο το χρόνο θα ήτανε γελασμένος, κι αν ήταν παντρεμένος, θα χήρευέ. Στην Άνδρο, πάλι, λένε ψέματα την 1η του Μάρτη κι όχι την Πρωταπριλιά.
Μπορεί να υπάρχουν πολλά διαφορετικά μουσεία σ’ όλο τον κόσμο. Σίγουρα όμως ένα από τα πιο πρωτότυπα είναι το μουσείο φάρσας, το οποίο έχει ως έδρα του την Καλιφόρνια των Η.Π.Α Πρωταπριλιά σήμερα και σας παρουσιάζουμε τις κορυφαίες φάρσες όλων των εποχών σύμφωνα με το μουσείο της Καλιφόρνιας.

http://www.inews.gr/

ΠΙΝΑΚΑΣ Το Καλαντάρι του Απριλίου από το Très Riches Heures du duc de Berry