Νικηταράς

Ο Νικήτας Σταματελόπουλος, γνωστός και  ως Νικηταράς γεννήθηκε στη Μεγάλη Αναστάσοβα σημερινή  Νέδουσα Μεσσηνίας το 1781   κ απεβίωσε στον Πειραιά στις 25 Σεπτεμβρίου 1849.  

Ήταν Έλληνας οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Έμεινε γνωστός με το ψευδώνυμο Τουρκοφάγος

Ο πατέρας του ο Σταματέλοςή "Τουρκολέκας" ήταν αγωνιστής στην περιοχή  Λεονταρίου.  Μητέρα του ήταν  η Σοφία Δημητρίου - Καρούτσου που καταγόταν από τον Άκοβο του Λεονταρίου, . Ήταν η δευτερότοκη θυγατέρα στην οικογένεια ,   αδελφή της ήταν  η γυναίκα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, η Αικατερίνη ,  η  Μαρία που ήταν  σύζυγος  του Ακοβίτη Γιωργάκη Μεταξά  όπως αναφέρεται στα Απομνημονεύματα Θ. Κολοκοτρώνη, καθώς και η  συζυγος του Δημητρίου Κάρτσωνα, από τα Αρφαρά, το όνομα της οποίας είναι άγνωστο. Αυτά όσον αφορά τη μητρέρα του  .  

Από τα αδέλφια του γνωστά είναι ο Ιωάννης Τουρκολέκας (1805-1816 που ανακηρύχτηκε άγιος-νεομάρτυρας της Εκκλησίας καθώς μαρτύρησε από τους Τούρκους και ο Νικόλαος Σταματελόπουλος.

Βιογραφία

Προτομή του Νικηταρά βρίσκεται στο Πεδίο του Άρεως στην Αθήνα

Η γενέτηρά του βρίσκεται 25 χιλιομ απο την Καλαμάτα όπως μας πληροφορεί ο ίδιος στα απομνημονεύματά του που κατέγραψε ο Γ. Τερτσέτης . Αναφέρει επίσης ότι ο προπάππος του (ίσως εννοεί ο παππούς) ήταν Προεστός και ο πατέρας του έφυγε 16 χρόνων και πήγε με τα Ρούσσικα στρατεύματα στην Πάρο και συνεχίζει ..." Τον σκότωσαν στην Μονεμβασιά μαζί με ένα αδελφό και ένα κουνιάδο μου  επίσης λέει  απο έντεκα χρόνων μαζί με τον πατέρα μου έσερνα άρματα και ετουφέκισα έναν Τούρκο στο Λεοντάρι ..."

Επικηρυγμένος ο πατέρας του, κατέφυγε σε  συνοικισμό του Λεονταρίου, το σημερινό χωριό Τουρκολέκα της Μεγαλόπολης. Εκεί γεννήθηκε ο γιος του Νικόλαος και ο Γιάννης (1805) αδέλφια του Νικηταρά. 

Ο Γιάννης θανατώθηκε βάναυσα από τους Τούρκους το 1816 μαζί με τον πατέρα του Σταματέλο στη Μονεμβασιά και αργότερα αγιοκατατάχθηκε ως Άγιος Ιωάννης ο Τουρκολέκας  από την Ορθόδοξη Εκκλησία

Μετά τη σφαγή του πατέρα του από τους Τούρκους,το 1816, ο Νικηταράς ακολούθησε τον θείο του Κολοκοτρώνη στα Επτάνησα,  στα ρωσικά τάγματα. Κατόπιν μετέβη στην Ιταλία για να πολεμήσει κατά του  Ναπολέοντα. Επιστρέφοντας στα Επτάνησα και υπηρέτησε τους Γάλλους,που  τα είχαν καταλάβει με τη συνθήκη του Τίλσιτ. Ακολούθως υπηρέτησε στον Αγγλικό στρατό με το βαθμό του Πεντηκόνταρχου.

Στις 18 Οκτωβρίου 1818,  στην Καλαμάτα, μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Ηλία Χρυσοσπάθη.

Ο Νικηταράς δεν κράτησε το οικογενειακό επώνυμο Σταματέλος. Το έτος 1818 μετά τη μύησή του στη Φιλική Εταιρεία, προτίμησε το υποκοριστικό "Σταματελόπουλος" Το ίδιο έκανε και ο αδελφός του Νικόλας. Στον ελληνικό λαό όμως έμεινε με το προσωνύμιο Νικηταράς, που του αποδόθηκε μετά την Μάχη στα Δερβενάκια το οποίο κράτησε ως επώνυμο ο γιός του Ιωάννης μετά το 1854.