Έντουαρντ Λόρεντζ

 

Ο Έντουαρντ Λόρεντζ (Edward Lorenz) ήταν αμερικανός μετεωρολόγος, που ανέπτυξε τη «θεωρία του χάους» και εισήγαγε τον όρο «το σύνδρομο της πεταλούδας». Οι ανακαλύψεις του άνοιξαν το δρόμο σ’ ένα νέο πεδίο έρευνας με μεγάλο αντίκτυπο, όχι μόνο στα Μαθηματικά, αλλά και στη Βιολογία, στη Φυσική, ακόμη και στις Κοινωνικές Επιστήμες.

Γεννήθηκε στις 23 Μαΐου 1917 στο Γουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ. Σπούδασε μαθηματικά στο κολέγιο Ντάρμουθ του Νιου Χαμσάιρ και στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε ως μετεωρολόγος στο Στρατό και μετά την αφυπηρέτησή του αποφάσισε να σπουδάσει Μετεωρολογία στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ). «Ως παιδί πάντα με ενδιέφερε να κάνω πράγματα με τους αριθμούς και με ενθουσίαζαν οι αλλαγές του καιρού», έγραψε στην αυτοβιογραφία του.

Τη δεκαετία του ’60, ως καθηγητής στο ΜΙΤ, μέσα από μετεωρολογικά μοντέλα που ανέπτυξε, ο Έντουαρντ Λόρεντζ υποστήριξε την άποψη ότι τα μικρά γεγονότα και οι αλλαγές σ’ ένα σύστημα όπως η ατμόσφαιρα, μπορούν να οδηγήσουν σε τεράστιες αλλαγές. Τεκμηρίωσε την άποψή του αυτή το 1972 στην περίφημη μελέτη του «Προβλεψιμότητα: Μπορεί η κίνηση των φτερών μιας πεταλούδας στη Βραζιλία, να προκαλέσει τυφώνα στο Τέξας;».

Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο Έντουαρντ Λόρεντς έβαλε το τελευταίο καρφί στο φέρετρο του Καρτεσιανού σύμπαντος και άνοιξε το δρόμο σ’ αυτό που ορισμένοι αποκαλούν τρίτη επιστημονική επανάσταση στον 20ό αιώνα, μετά τις θεωρίες της σχετικότητας και της κβαντοφυσικής, καθώς απέδειξε ότι συγκεκριμένα ντετερμινιστικά συστήματα έχουν προβλέψιμα όρια. Το 1991 τιμήθηκε με το βραβείο Κιότο «για την καθοριστική επίδρασή του σ’ ένα ευρύ πεδίο της βασικής επιστήμης, που επέφερε τις πιο δραματικές αλλαγές στην άποψη της ανθρωπότητας για τη φύση από την εποχή του Νεύτωνα».

Ο Έντουαρντ Λόρεντζ ήταν δεινός πεζοπόρος και χιονοδρόμος μέχρι τα βαθιά γεράματά του και πάντα κοντά στην επιστήμη του. Ο σπουδαίος αυτός επιστήμονας έφυγε από τη ζωή στις 16 Απριλίου 2008, χτυπημένος από την επάρατη νόσο.

sansimera.gr