Η Μάχη του Βατερλώ

Η μάχη του Βατερλώ
Πίνακας του Ουίλλιαμ Σάντλερ ( (1782–1839)

Η Μάχη του Βατερλώ (γαλλικά: Bataille de Waterloo, αγγλικά: Battle of Waterloo, γερμανικά: Schlacht bei Waterloo) διεξήχθη την Κυριακή 18 Ιουνίου 1815 κοντά στο Βατερλώ της Φλάνδρας, στο σημερινό Βέλγιο. Ο γαλλικός στρατός υπό τον αυτοκράτορα Ναπολέοντα Α΄ ηττήθηκε από τον στρατό του Έβδομου Συνασπισμού, ο οποίος αποτελείτο από συμμαχικές δυνάμεις που είχαν συγκεντρώσει οι Βρεταννοί, υπό τον υποστράτηγο Άρθουρ Ουέλσλι, τον μετέπειτα Δούκα του Ουέλλινγκτον, και από Πρώσσους, υπό τον στρατάρχη Γκέμπχαρτ Λέμπερεχτ φον Μπλύχερ. Ήταν το αποκορύφωμα της Εκστρατείας του Βατερλώ και η τελευταία μάχη του Ναπολέοντα. Η ήττα του είχε ως αποτέλεσμα το τέλος της εξουσίας του και την εξορία του στη νήσο της Αγίας Ελένης.

Προηγήθηκε η επιστροφή του Ναπολέοντα στην εξουσία το Μάρτιο του 1815 (οι περίφημες «100 Μέρες»), που είχε ως συνέπεια πολλά από τα αντίπαλά του κράτη να κινητοποιήσουν τους στρατούς τους εναντίον του, δημιουργώντας ταυτόχρονα τον Έβδομο Συνασπισμό. Δύο μεγάλες στρατιές υπό τον Ουέλλινγκτον και τον Μπλύχερ συγκεντρώθηκαν τότε στα βορειοανατολικά σύνορα της Γαλλίας. Ο Ναπολέων επέλεξε να επιτεθεί στις δυνάμεις αυτές, με την ελπίδα να τις καταστρέψει πριν ενωθούν με τις υπόλοιπες δυνάμεις του Συνασπισμού (Ρωσσία, Αυστρία, που οι δυνάμεις τους βρίσκονταν καθ΄ οδόν) σε μια γενικευμένη εισβολή στη Γαλλία. Έτσι ξεκίνησε η τριήμερη Εκστρατεία του Βατερλώ (15-18 Ιουνίου 1815). Η τελική και αποφασιστική σύγκρουση αυτής της εκστρατείας ήταν η ομώνυμη μάχη.

Η μάχη άρχισε με πρωτοβουλία του γαλλικού στρατού το μεσημέρι της 18ης Ιουνίου, μεταξύ Γάλλων και Βρεταννών, ενώ τμήμα του γαλλικού στρατού, υπό τον στρατάρχη μαρκήσιο Εμμανυέλ ντε Γκρουσσύ (Emmanuel de Grouchy) είχε αναλάβει τους σε αρκετή απόσταση ευρισκόμενους Πρώσσους. Ο στρατός του Ουέλλινγκτον, τοποθετημένος στο δρόμο των Βρυξελλών, στην πλαγιά του Μον-Σαιν-Ζαν (γαλλικά: Mont-Saint-Jean, Ύψωμα του Αγίου Ιωάννη), αντιστάθηκε σε επανειλημμένες γαλλικές επιθέσεις μέχρι το απόγευμα. Τότε κατέφθασε ο Μπλύχερ, που είχε εν τω μεταξύ κατορθώσει ν΄ απαγκιστρωθεί από τις δυνάμεις του Γκρουσσύ, και επιτέθηκε διασπώντας τη δεξιά πτέρυγα του γαλλικού στρατού. Εκείνη τη στιγμή, οι Βρεταννοί και οι υπόλοιποι σύμμαχοι αντεπιτέθηκαν και υποχρέωσαν τους Γάλλους σε άτακτη φυγή. Ο ίδιος ο Δούκας του Ουέλλινγκτον χαρακτήρισε αυτή τη μάχη ως την πιο αμφίρροπη στην εξέλιξή της σύρραξη που είχε δει ποτέ. Οποιαδήποτε πλευρά θα μπορούσε να είχε βγει νικήτρια, αλλά κάποια λάθη επικοινωνίας, ηγεσίας και κρίσης οδήγησαν τελικά στην ήττα των Γάλλων.

Οι νικήτριες δυνάμεις του Έβδομου Συνασπισμού εισέβαλαν στη Γαλλία και αποκατέστησαν στο θρόνο της τον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΗ΄. Ο Ναπολέων παραιτήθηκε, παραδόθηκε στους Βρεταννούς και εξορίστηκε στην Αγία Ελένη, όπου και πέθανε το 1821.

Το πεδίο μάχης απέχει περίπου 13 χλμ. από τις Βρυξέλλες (νότια-νοτιοανατολικά) και περίπου 1,6 χλμ. από την πόλη του Βατερλώ. Εκεί σήμερα κυριαρχεί ένα μεγάλο μνημείο, ο Λόφος του Λιονταριού (γαλλικά: Butte du Lion, ολλανδικά: Leeuw van Waterloo). Δεδομένου ότι ο λόφος αυτός δημιουργήθηκε από χώμα παρμένο από το πεδίο της μάχης, η αρχική τοπογραφία του ακριβούς σημείου της μάχης δεν έχει διατηρηθεί.