Γουλιέλμος της Τύρου (Guillaume de Tyr, 1130 - 29 Σεπτεμβρίου 1186)

29 Σεπτεμβρίου 1186 (835 χρόνια πριν) πέθανε:

Γουλιέλμος αρχιεπίσκοπος της Τύρου

Ο Γουλιέλμος της Τύρου (Guillaume de Tyr, 1130 - 29 Σεπτεμβρίου 1186) ήταν αρχιεπίσκοπος της Τύρου, και ο κυριότερος χρονογράφος των μεσαιωνικών Σταυροφοριών. Γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ από τη δεύτερη γενιά των πρώτων Σταυροφόρων από οικογένεια μη ευγενών ενώ αδελφό είχε κάποιον Ραλφ, έμπορο. Εκπαιδεύθηκε στα Ιεροσόλυμα σε Λατινικά, Ελληνικά, Αραβικά και ένας από τους σημαντικότερους μαθητές του ήταν ο μέλλων βασιλιάς των Ιεροσολύμων Βαλδουίνος Γ΄. Σε ηλικία 16 ετών στάλθηκε στο Παρίσι και στην Ορλεάνη όπου για 10 χρόνια εκπαιδεύτηκε σε τέχνες, φυσικές επιστήμες, μαθηματικά, φιλοσοφία, θεολογία και νομικά από τους διασημότερους δασκάλους της εποχής του.

Αρχιεπίσκοπος Τύρου και εκπαιδευτής των βασιλέων

Ο Γουλιέλμος της Τύρου γράφει την ιστορία των Σταυροφοριών - από Γαλλική μετάφραση του 13ου αι.

Επέστρεψε στους Αγίους Τόπους μετά από τις πολυετείς σπουδές του (1165) και διορίστηκε από τον βασιλιά των Ιεροσολύμων Αμαλρίκ Α΄ της Ιερουσαλήμ αρχιδιάκονος της Τύρου. Στάλθηκε σε διπλωματική αποστολή στον Βυζαντινό αυτοκράτορα Μανουήλ Α΄ Κομνηνό προκειμένου να πραγματοποιήσει συμμαχική συνθήκη με τον Βυζαντινό αυτοκράτορα (1168) για επίθεση κατά των Φατιμιδών της Αιγύπτου. Επισκέφτηκε την Ρώμη όπου δέχτηκε επίθεση από τον Φρειδερίκο των Ρόδων, επίσκοπο της Τύρου, κατηγορώντας τον ότι πήρε παράνομα την θέση του αρχιδιάκονου λόγω της φιλίας του με τον βασιλιά.

Με την επιστροφή του στους Αγίους Τόπους (1170) έγινε δάσκαλος του διαδόχου Βαλδουίνου, ενώ ήταν ο άνθρωπος που ανακάλυψε ότι ο έφηβος νεαρός διάδοχος πάσχει από λέπρα. Τότε αποφάσισε να γράψει λεπτομερή ιστορία του βασιλείου των Ιεροσολύμων υπό την επίβλεψη του βασιλιά Αμαλρίκ, που δυστυχώς πέθανε πρόωρα (1174), και ο αντιβασιλιάς Ραϊμόνδος Γ΄ της Τρίπολης τον όρισε πρωθυπουργό και επίσκοπο της Ναζαρέτ. Το 1175 έγινε αρχιεπίσκοπος Τύρου κερδίζοντας τον έλεγχο σε κράτος και εκκλησία.

Ήταν ένας από τους απεσταλμένους από την Ουτρέμη στο 3ο Συμβούλιο του Λατερανού. Ανάμεσα στους απεσταλμένους ήταν και ο Ηράκλειος, αρχιεπίσκοπος της Καισάρειας, καθώς και οι επίσκοποι Σεβάστειας, Βηθλεέμ και Τρίπολης, αλλά απέτυχαν να πείσουν τον Πάπα για νέα Σταυροφορία.

Αφού επιφορτίστηκε από τον πάπα σε διπλωματική αποστολή με τον αυτοκράτορα Μανουήλ (1180) επέστρεψε στους Αγίους Τόπους. Τότε ο βασιλιάς και η μητέρα του, Άννα του Κουρτεναί, απέτρεψαν προσπάθεια του Ραϋμόνδου Γ΄ της Τρίπολης και του Βοϊμούνδου Γ΄ της Αντιόχειας να παντρέψουν την χηρεύσασα αδελφή του βασιλιά, Σιβύλλα, με έναν δικό τους ευγενή. Αντίθετα, προτίμησαν να την παντρέψουν με τον Γκυ των Λουζινιάν, του οποίου ο μεγαλύτερος αδελφός Αμαλρίκ του Λουζινιάν ήταν ήδη επιφανέστατη φυσιογνωμία στην βασιλική αυλή.
Αποτυχία να εκλεγεί πατριάρχης

Ο Γουλιέλμος της Τύρου βρίσκει συμπτώματα λέπρας στον διάδοχο Βαλδουίνο - Βρετανική βιβλιοθήκη

Όταν πέθανε ο πατριάρχης (6/10/1180) υπήρχαν δύο μνηστήρες για τον θρόνο: ο Γουλιέλμος της Τύρου και ο Ηράκλειος της Καισάρειας. Ήταν εξίσου ικανοί και μορφωμένοι αλλά ο Γουλιέλμος είχε παίξει σημαντικότερο ρόλο στην εκπαίδευση των βασιλιάδων και την πρωθυπουργία. Είχε όλα τα προσόντα και τις περισσότερες πιθανότητες να εκλεγεί πατριάρχης αλλά ο βασιλιάς άφησε την επιλογή στην μητέρα του Άννα, τότε σύζυγο του Ρεζινάλντ της Σιδώνας. Αυτή επέλεξε τον Ηράκλειο της Καισαρείας για νέο πατριάρχη γιατί ο Γουλιέλμος ήταν φίλος του Ραϊμόνδου της Τρίπολης που είχε πέσει στην δυσμένειά της. Υπήρξαν και πολλές φήμες που δικαιολογούσαν την επιλογή της με το γεγονός ότι ο Ηράκλειος ήταν αγαπητικός της Άννας, όμως αποδείχθηκαν ανυπόστατες. Όπως τονίζει ο Μπέρναρντ Χάμιλτον, η επιλογή της στηριζόταν στην αντιπάθεια που είχε στην πλευρά των ηττημένων παρά στην συμπάθεια προς στον Ηράκλειο.

Ο Γουλιέλμος της Τύρου παρέμεινε πρωθυπουργός και αρχιεπίσκοπος Τύρου μέχρι το τέλος της ζωής του και συμφιλιώθηκε και με τον βασιλιά. Η πληροφορία ότι ο Ηράκλειος αφόρισε τον Γουλιέλμο αποτελεί εφεύρημα ενός συγγραφέα του 13ου αιώνα. Σε λίγο καιρό ο Γουλιέλμος αρρώστησε και πέθανε μέσα στο 1185, χωρίς να προλάβει να ολοκληρώσει το έργο του, ενώ δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με τα τελευταία χρόνια της ζωής του και τα αίτια του θανάτου του.
ΈργοΈγραψε συνολικά 23 ημιτελή βιβλία όπου εξιστορούσε με κάθε λεπτομέρεια όλα τα γεγονότα σχετικά με τις Σταυροφορίες, με αρχή την κατάκτηση της Συρίας από τον Ομάρ και την έναρξη της Α΄ Σταυροφορίας. Περιγράφει αναλυτικά και τις συνθήκες ίδρυσης του τάγματος των Ναϊτών και την προσωπική ζωή των μεγαλύτερων βασιλέων. Η μετάφραση έγινε σε όλες τις γλώσσες του κόσμου, και σήμερα τα βιβλία του αποτελούν την κυριότερη πηγή γνώσης για τα γεγονότα των Σταυροφοριών και το βασίλειο των Ιεροσολύμων