Διονύσιος Ε΄ (κατά κόσμον Διονύσιος Χαριτωνίδης, 22 Μαρτίου 1820 - 25 Αυγούστου 1891)

25 Αυγούστου 1891 (130 χρόνια πριν) πέθανε:

Πατριάρχης Διονύσιος Ε΄

Ο Διονύσιος Ε΄ (κατά κόσμον Διονύσιος Χαριτωνίδης, 22 Μαρτίου 1820 - 25 Αυγούστου 1891) ήταν Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 1887 ως το 1891.

Γεννήθηκε στις 22 Μαρτίου 1820 στην Αδριανούπολη, όπου τελείωσε το σχολείο και την τοπική δημόσια σχολή. Κατόπιν εργάστηκε ως δάσκαλος, αρχικά στις Σαράντα Εκκλησιές και κατόπιν στο Διδυμότειχο.

Το 1851 χειροτονήθηκε διάκονος και πήγε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Εκεί έγινε μέγας αρχιδιάκονος και το 1856 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και έγινε μέγας πρωτοσύγγελος. Το 1858 εξελέγη μητροπολίτης Κρήτης, το 1868 μητροπολίτης Διδυμοτείχου και το 1873 μητροπολίτης Αδριανουπόλεως. Εκεί, στις 6 Φεβρουαρίου 1879, έγινε απόπειρα δολοφονίας εναντίον του από Βούλγαρους. Από το 1880 ως το 1886 ήταν μητροπολίτης Νικαίας και στις 22 Ιανουαρίου 1886 επανήλθε στη Μητρόπολη Αδριανουπόλεως

Στις 23 Ιανουαρίου 1887, μετά την παραίτηση του Ιωακείμ Δ΄, εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης. Η εκλογή του θεωρήθηκε ήττα της «Ιωακειμικής παράταξης», καθώς έλαβε 12 ψήφους και ο συνυποψήφιός του Ιωακείμ Γ΄ μόλις 5.

Θεωρούνταν συνετός, αλλά και αυταρχικός. Επέδειξε μεγάλη αποφασιστικότητα στο λεγόμενο «προνομιακό ζήτημα», το οποίο δεν είχε ανακινηθεί κατά την Πατριαρχία του προκατόχου του. «Προνομιακό ζήτημα» ονομάστηκε η αμφισβήτηση των προνομίων του Πατριαρχείου από την Οθωμανική εξουσία, η οποία συνεχίστηκε επί των ημερών του. Συγκεκριμένα, παύθηκαν οι Μητροπολίτες Σερρών και Καστοριάς χωρίς να λάβει γνώση ο Πατριάρχης, και απαιτήθηκε να πάψουν τα εκκλησιαστικά δικαστήρια να δικάζουν κληρονομικές υποθέσεις. Έτσι, το 1890 υπέβαλε δύο φορές παραίτηση, στις 23 Ιουλίου και στις 2 Αυγούστου, οι οποίες όμως δεν έγιναν δεκτές. Ο Διονύσιος τότε κήρυξε την Εκκλησία «εν διωγμώ» στις 4 Οκτωβρίου 1890, έκλεισε τις εκκλησίες που ανήκαν στο Πατριαρχείο και σταμάτησε κάθε ιεροπραξία από τις 3 Οκτωβρίου έως τις 24 Δεκεμβρίου 1890. Με τον τρόπο αυτό προκλήθηκε όξυνση στις σχέσεις του Πατριαρχείου με την Πύλη, αλλά και η παρέμβαση του Τσάρου της Ρωσίας, ο οποίος απείλησε με πόλεμο σε περίπτωση που δε διατηρούνταν τα πατριαρχικά προνόμια. Έτσι η Πύλη υποχώρησε και στις 24 Δεκεμβρίου 1890 εξήγγειλε ότι τα προνόμια του Πατριαρχείου παρέμεναν σεβαστά.

Ο Διονύσιος πέθανε από αποπληξία στις 25 Αυγούστου 1891 και ετάφη στον περίβολο της Ζωοδόχου Πηγής της Μπαλουκλιώτισσας.