Η Θεοδώρα (περ. 500 - 28 Ιουνίου 548) ήταν Ρωμαία αυτοκράτειρα και η σύζυγος του διάσημου αυτοκράτορα Ιουστινιανού του Μέγα.
Φέρεται ως μία από τις διασημότερες γυναίκες στην παγκόσμια ιστορία και η διασημότερη αυτοκράτειρα του Βυζαντίου.
Η περιπέτεια της Θεοδώρας, της αυτοκράτειρα της Κωνσταντινούπολης που από τα παρασκήνια του Ιπποδρόμου ανέβηκε στο θρόνο των Καισάρων, είχε σε κάθε εποχή το προνόμιο να κεντρίζει την περιέργεια και να ερεθίζει τη φαντασία, εξακολουθώντας μέχρι και σήμερα να κεντρίζει το ενδιαφέρον των ιστορικών μελετητών, καλλιτεχνών και αναγνωστικού κοινού.
Περί Προκοπίου
Για τα πρώτα χρόνια της ζωής της οι πληροφορίες προέρχονται από τα «Ανέκδοτα» ή «Απόκρυφη Ιστορία» του Προκόπιου, του επίσημου ιστορικού του Αυτοκράτορα, που δεν τόλμησε ούτε ο ίδιος να δημοσιεύσει, γνωρίζοντας βέβαια τι θα τον περίμενε.
Για τον Προκόπιο, η Θεοδώρα αποτελούσε την ενσάρκωση της αδιαντροπιάς, της ακολασίας και της σκληρότητας (αφού έγινε αυτοκράτειρα), δηλαδή ούτε λίγο, ούτε πολύ ένα σκάνδαλο με συνεχή εξέλιξη. Μια πόρνη που έγινε Αυτοκράτειρα.
Μάλιστα μια χρονιά είχε βρεθεί στο κρεβάτι το συζυγικό με τον καλύτερο στρατηγό του Ιουστινιανού, αγνώστων λοιπών στοιχείων.
Βιογραφία
Σχετικά με την οικογενειακή της καταγωγή οι πηγές διαφωνούν. Για τον Προκόπιο πατέρας της ήταν ο Ακάκιος, αρκοτρόφος (θηριοφύλακας) των Πρασίνων στον ιππόδρομο. Πεθαίνοντας άφησε τρεις κόρες, την Κομιτώ, τη Θεοδώρα και την Αναστασία.
Η μητέρα της ξαναπαντρεύτηκε ελπίζοντας πως ότι ο νέος σύντροφός της θα έπαιρνε τη θέση του μακαρίτη συζύγου της. Όταν οι Πράσινοι έδωσαν τη θέση του Ακάκιου σε κάποιον άλλον, τα κορίτσια απευθύνθηκαν στους Βένετους και κέρδισαν την υποστήριξή τους.
Από τότε η Θεοδώρα έγινε φανατική οπαδός αυτού του δήμου.Έτσι η Θεοδώρα από πολύ μικρή συμμετείχε σε κωμικές παραστάσεις χαμηλού επιπέδου και σύμφωνα με τα λεγόμενα του Προκόπιου ήταν εταίρα.
Για τον μονοφυσίτη χρονογράφο Μιχαήλ Σύριο (12ος αι.) η Θεοδώρα ήταν κόρη κληρικού και ζούσε με ευσέβεια και αγνότητα. Και ο Σύριος εκκλησιαστικός ιστορικός και μονοφυσίτης επίσκοπος Ιωάννης της Εφέσου, προστατευόμενος της Θεοδώρας λέει πως ήταν από το πορνείον: αυτό όμως δεν συνεπαγόταν πως ότι ήταν πράγματι πόρνη, αλλά ηθοποιός(σκηνική) και ζούσε από το ταλέντο της και το σεξουαλικό και το θεατρικό.
Όμως μερικοί ιστορικοί καταγράφουν σε βιβλία τους ότι το μέρος αυτό, ανήκε στον κύπριο αρκτροτρόφο Αρκάδιο, όπου εκεί συναντήθηκε με τον μεγάλο της έρωτα Ιουστινιανό. Ο Ιωάννης Εφέσου μας πληροφορεί πως είχε παντρευτεί κάποιον από την οικογένεια του αυτοκράτορα Αναστασίου και είχε αποκτήσει μια κόρη.
Όσο ήταν στη σκηνή, μας πληροφορεί ο Προκόπιος, έκανε πολυάριθμες εκτρώσεις αλλά και ένα γιο που ονομάστηκε Ιωάννης, ο οποίος σώθηκε από την παιδοκτονία από τον πατέρα του.Ο Προκόπιος αναφέρεται σε αυτή με διόλου κολακευτικά σχόλια
Το θέατρο της εποχής για την εκκλησία δεν θεωρούνταν αποδεκτό και το όνομα ηθοποιός ήταν συνώνυμο της πόρνης. Ο Προκόπιος αναφέρει επίσης για τη Θεοδώρα τους ρόλους που έπαιζε και πολλές γδυνόταν αφήνοντας μία ποδίτσα στο αιδοίο της ενώ περιφερόταν ανάμεσα στους θεατές, έπειτα κυλιόταν κάτω και την έραναν με κριθάρι κι έβαζαν χήνες που το έτρωγαν
Αργότερα γνώρισε τον Εκηβόλο (ή Εκηβόλιο), ανώτερο κρατικό υπάλληλο από την Τύρο, και όταν αυτός διορίστηκε διοικητής Πενταπόλεως τον ακολούθησε στην Κυρηναϊκή. Διωγμένη από τον εραστή της βρέθηκε στην Αλεξάνδρεια και από εκεί επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη
Τότε τη γνώρισε, γύρω στα 522, ο Ιουστινιανός και την ερωτεύτηκε ο οποίος την γνώρισε σε θεατρική παράσταση που έπαιζε σαν μίμος. Την ανύψωσε στο αξίωμα της πατρικίας, δεν μπορούσε όμως να την παντρευτεί εξαιτίας της σφοδρής αντίδρασης που προέβαλλε η αυτοκράτειρα Ευφημία.
Μόνο μετά το θάνατό της μπόρεσε να πείσει το θείο του, τον αυτοκράτορα Ιουστίνο, να καταργήσει τον παλαιό νόμο που απαγόρευε το γάμο συγκλητικού με ηθοποιό. Το έργο αυτό της αλλαγής του νόμου ανατέθηκε στον έπαρχο των πραιτωρίων Δημοσθένη. Την παντρεύτηκε ή το 523 ή το 524
