Πέτερ φον Ες

Ο Πέτερ φον Ες (γερμ. Peter von Hess) (29 Ιουλίου 1792 - 4 Απριλίου 1871) ήταν Γερμανός ζωγράφος που διακρίθηκε κυρίως στις αναπαραστάσεις μαχών και ειδικότερα ως ζωγράφος που απαθανάτισε τις ιστορικές στιγμές της Ελληνική επανάστασης του 1821 καθώς και στιγμιότυπα από την εισβολή του Ναπολέοντα στη Ρωσία.

Βίος

Γεννήθηκε το 1792 στο Ντύσσελντορφ και ήταν γιoς του Κάρολου Χριστόφορου Ες (1755-1808) αργότερα καθηγητή της χαλκογραφίας στην Ακαδημία των Καλών Τεχνών στο Ντύσσελντορφ, γνωστός για τις εγχαράξεις έργων μεγάλων ζωγράφων, όπως Ρέμπραντ και Ραφαήλ. Οι πρώτες εμπειρίες του ήταν η τέχνη της χαρακτικής που ασκούσε ο πατέρας του. To 1806 στην ηλικία των δεκαέξι ετών εισήχθηκε στη Ακαδημία του Μονάχου. Έγινε γνωστός αργότερα με τους πίνακές του «Η μάχη του Αρσί επί του Ώβ» 1817 και του «Καταυλισμού αυστριακού στρατού» 1823.

Το 1827 ο βασιλιάς της Βαυαρίας Λουδοβίκος του ανέθεσε την απεικόνιση των ηρώων και των σκηνών της ελληνικής Επανάστασης. Για τον σκοπό αυτό συνόδευσε τον Όθωνα στη Ελλάδα, όπου παρέμεινε εννιά μήνες για να γνωρίσει τους τόπους όπου διαδραματίσθηκαν τα ηρωικά γεγονότα του 1821, αλλά και οι πρωταγωνιστές που συμμετείχαν σ΄αυτά. Ο Ες πράγματι ετοίμασε 39 σχέδια τα οποία αν και προορίζονταν για τη βασιλική κατοικία του Μονάχου, τοποθετήθηκαν τελικά τελικά στον παρακείμενο αυτής Κήπο της Αυλής (Χόφγκαρτεν) και συγκεκριμένα στη βόρειες στοές (Arcaden) ώστε να είναι προσιτά στους κατοίκους του Μονάχου σε μία προσπάθεια προσέγγισης του βαυαρικού και του ελληνικού λαού. Η μεταφορά στους τοίχους έγινε από το ζωγράφο Friedrich Christoph Nilson το 1841-1844. Όμως, κατά τους συμμαχικούς βομβαριδισμούς του Μονάχου στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι στοές καταστράφηκαν, και τα έργα αργότερα αποτοιχίστηκαν. Ωστόσο, η συνολική εικόνα του φιλόδοξου αυτού εικονογραφικού προγράμματος διασώθηκε στα αρχικά σχέδια και στη λιθογραφική αναπαραγωγή τους το 1842 στο Μόναχο, με διευκρι­νιστικό κείμενο στα γερμανικά, αγγλικά, γαλλικά και ελληνικά. 32 από τις 39 συνολικά επιχρωματισμένες λιθογραφίες του Ες εκτήθενται σήμερα στο Μουσείο Μπενάκη, ενώ κάποιες από αυτές κοσμούν την αίθουσα συναλαγών του κεντρικού καταστήματος της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος στην οδό Αιόλου.

Ο Ες ξαναήρθε στην Ελλάδα και δεύτερη φορά για την επιζωγράφιση της κεντρικής αίθουσας του νεόδμητου τότε ανακτόρου. Δυστυχώς όμως τα καλλιτεχνήματα αυτά καταστράφηκαν μερικώς κατά την πυρκαγιά των ανακτόρων τον Δεκέμβριο 1909 ενώ τα εναπομείναντα αφαιρέθηκαν κατά την μεταρρύθμιση των παλαιών ανακτόρων σε μέγαρο της Βουλής. Ο πίνακας που απεικονίζει την είσοδο του Όθωνος στο Ναύπλιο κατά τη διάρκεια της οποίας ήταν παρών και ο ίδιος ο ζωγράφος βρίσκεται σήμερα στη Νέα Πινακοθήκη του Μονάχου, όπως και ο πίνακας που απεικονίζει την υποδοχή του Όθωνος στην Αθήνα. Το 1839 μετακλήθηκε στη Ρωσία και, κατά παραγγελίαν του τσάρου Αλεξάνδρου Β΄, ζωγράφισε οκτώ μεγάλους πίνακες που αναπαριστούν τα συμβάντα του Ρωσοτουρκικού πολέμου (1806–1812).