Η Πενέλοπε Κρουζ Σάντσεθ (ισπανικά: Penélope Cruz Sánchez, ισπανική προφορά: peˈnelope kɾuθ ˈsantʃeθ, 28 Απριλίου 1974) είναι Ισπανίδα ηθοποιός. Ξεκίνησε την καριέρα της το 1991 όταν ήταν 16 ετών στην τηλεόραση και ένα χρόνο μετά έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στην ταινία Jamón, Jamón. Έγινε γνωστή με τους ρόλους της στις ταινίες Vanilla Sky και Blow. Και οι δύο αυτές ταινίες κυκλοφόρησαν το 2001 και έγιναν εισπρακτικές επιτυχίες.
Τη δεκαετία του 2000 εμφανίστηκε σε πολλές ταινίες διαφορετικών ειδών, συμπεριλαμβανομένων της κωμωδίας Ζευγάρια σε Διακοπές (Waking Up in Reno, 2002), το θρίλερ Gothika (2003), τη χριστουγεννιάτικη ταινία Noel (2004), την περιπέτεια Σαχάρα (Sahara, 2005), την ταινία κινουμένων σχεδίων G-Force (2009) και το μιούζικαλ Εννέα (Nine, 2009). Οι πιο σημαντικές ταινίες της αποτελούν το Γύρνα Πίσω (Volver, 2006), για την οποία έλαβε υποψηφιότητα για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα και το Vicky Cristina Barcelona (2008), για την οποία κέρδισε το Όσκαρ β' γυναικείου ρόλου. Ήταν η πρώτη Ισπανίδα ηθοποιός στην ιστορία του θεσμού που βραβεύεται με Όσκαρ και η πρώτη Ισπανίδα ηθοποιός που λαμβάνει το δικό της αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ.
Πρώτα χρόνια
Η Πενέλοπε Κρουζ Σάντσεθ γεννήθηκε στο Αλκομπέντας της Κοινότητας της Μαδρίτης στην Ισπανία, από τους Ενκάρνα και Εδουάρδο Κρουζ. Έχει έναν μικρότερο αδερφό, τον Εντουάρντο, ο οποίος είναι τραγουδιστής και μια μικρότερη αδερφή, τη Μόνικα, η οποία είναι ηθοποιός. Αρχικά δεν είχε φιλοδοξίες να γίνει ηθοποιός και εστίασε την προσοχή της στο χορό,έχοντας κάνει μαθήματα κλασικού μπαλέτου για εννέα χρόνια.Έκανε μαθήματα ισπανικού μπαλέτου για τρία χρόνια και θέατρο για τέσσερα χρόνια στο σχολείο Κριστίνα Ρότα της Νέας Υόρκης. Η ίδια δήλωσε ότι "Συνήθιζα να βγάζω τα νύχια των ποδιών μου - θα πέθαιναν από το χορό- και έτσι έβγαζα ολόκληρο το νύχι και το πέταγα και δεν ένιωθα τίποτα", ωστόσο, το μπαλέτο της έδωσε την πειθαρχεία που θα της ήταν απαραίτητη στην μελλοντική καριέρα της στην υποκριτική.
Σαν έφηβη, η Κρουζ έγινε λάτρης του κινηματογράφου μετά την προβολή της ταινίας Δέσε Με (Tie Me Up! Tie Me Down!, 1990) του Πέδρο Αλμοδόβαρ. Ξεκίνησε να πηγαίνει σε δοκιμαστικά αλλά δεχόταν διαρκώς την απόρριψη.Η ίδια έχει πει "'Ημουν πολύ εξωστρεφής σαν παιδί... Διάβαζα όταν ήμουν στο λύκειο τα βράδια, μάθαινα μπαλέτο και πήγαινα σε δοκιμαστικά. Έψαξα για έναν ατζέντη αλλά με έδιωξε τρεις φορές επειδή ήμουν ένα μικρό κοριτσάκι αλλά εγώ συνέχιζα να πηγαίνω. Είμαι ακόμα μαζί της μετά από τόσα χρόνια."Το 1989, όταν ήταν 15 ετών, η Κρουζ κέρδισε μια ακρόαση σε ένα πρακτορείο ταλέντων σε περισσότερα από 300 άλλα κορίτσια.