Ο Mανόλης Aνδρόνικος (1919 - 1992) του Λεωνίδα ήταν Έλληνας αρχαιολόγος. Γεννήθηκε στην Προύσα στις 23 Οκτωβρίου 1919 και πέθανε στις 30 Μαρτίου του 1992.. Αργότερα εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στη Θεσσαλονίκη.
Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,όπου προσωπικότητες όπως αυτή του καθηγητή ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Α. ΡΩΜΑΙΟΥ του κίνησαν σε πρώτο στάδιο το αρχαιολογικό του ενδιαφέρον. Το 1952 έγινε καθηγητής Kλασικής Aρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Οξφόρδη με τον Sir John D. Beazley (1954-1955). Υπηρέτησε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Το 1957 εξελέγη υφηγητής της Αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), το 1961 έκτακτος καθηγητής της Β΄ έδρας Αρχαιολογίας, και το 1964 τακτικός καθηγητής στην ίδια έδρα.
Ήταν παντρεμένος με την Ολυμπία Kακουλίδου (1921-2012). Αγαπούσε ιδιαίτερα τις τέχνες και τα γράμματα. Διάβαζε πολύ και υπήρξε ιδρυτικό μέλος του σύλλογου «Η τέχνη». Aγαπούσε τον Παλαμά, τον Σεφέρη και τον Eλύτη.
Πραγματοποίησε πολλές ανασκαφικές έρευνες στη Βέροια, τη Νάουσα, το Κιλκίς, τη Χαλκιδική, τη Θεσσαλονίκη, αλλά το κύριο ανασκαφικό του έργο συγκεντρώθηκε στη Βεργίνα, όπου ανέσκαψε το σημαντικότατο νεκροταφείο τύμβων των γεωμετρικών χρόνων και συνέχισε σε συνεργασία με τον Γ. Μπακαλάκη την ανασκαφή του ελληνιστικού ανακτόρου που είχε αρχίσει το 1937 ο Κ. Α. Ρωμαίος, εκ μέρους του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η κορυφαία στιγμή της καριέρας του θεωρείται η 8η Νοεμβρίου 1977, όταν στη Βεργίνα έφερε στο φως ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μνημεία, τον ασύλητο μακεδονικό τάφο ΙΙ της Μεγάλης Τούμπας. Διατύπωσε την άποψη ότι στο μνημείο αυτό τάφηκε ο Φιλίππου του Β΄, βασιλιάς της Μακεδονίας (359-336 π.Χ.). Ο τάφος ήταν ασύλλητος με πολυάριθμα ευρήματα, μεταξύ των οποίων και αξιόλογα έργα τέχνης, τα οποία εκτίθενται στη Μεγάλη Τούμπα της Βεργίνας. Αν και ο συσχετισμός του τάφου αυτόυ με τον Φίλιππο Β' έχει πλέον απορριφθεί, λόγω της χρονολόγησης του περιεχομένου του μετά το 317 π.Χ. και ο τάφος πιστεύεται ότι είναι του Φιλίππου Γ' Αρριδαίου (βλέπε Palagia O.-Borza E., "The Chronology of the Macedonian Royal Tombs at Vergina",JdI 2008, 81-125), η σημασία του μνημείου αυτή είναι αναμφισβήτητη και θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ου αιώνα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Εργογραφία
Άφησε πλούσιο συγγραφικό έργο και μελέτες, κυριότερα των οποίων είναι:
Αρχαίαι επιγραφαί Βεροίας, (1951)
Ο Πλάτων και η Τέχνη, (1952)
Πλάτωνος Φίληβος, (1957)
Toten Kult, (1968)
Βεργίνα, Ι, Το νεκροταφείο των Τύμβων, (1969)
Το ανάκτορο της Βεργίνας, (σε συνεργασία με άλλους) (1971)
Και επίσης πολλές δημοσιεύσεις, με κυριότερες:
Ελληνικά επιτάφια μνημεία, (1961 - 1962)
Mycenean and Greek Writing, (1967)
Sarissa, (1970) κ.ά.
Υπήρξε μέλος του Αρχαιολογικού Συμβουλίου (1964-1965), της Αρχαιολογικής Εταιρείας Αθηνών, της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, της Association Internationale des Critiques d' Art, καθώς και του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου του Βερολίνου.
Έλαβε μέρος με ανακοινώσεις σε πολλά διεθνή συνέδρια. Προσκλήθηκε από γερμανικά πανεπιστήμια για διαλέξεις και σχεδόν απ' όλα τα πανεπιστήμια της Ελλάδας. Διετέλεσε Κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης (1968-1969). Μιλούσε εκτός της μητρικής του γλώσσας, αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά.
Ο Mανόλης Aνδρόνικος, μόνιμος κάτοικος Θεσσαλονίκης (επί της οδού Παπάφη), πέθανε στις 30 Μαρτίου 1992.
Σημειώνεται ότι το όνομά του γράφεται συνήθως με ωμέγα (Μανώλης). Ο ίδιος το έγραφε με όμικρον (Μανόλης). Για τον λόγο αυτό στο παρόν άρθρο χρησιμοποιείται η γραφή του όπως το προτιμούσε ο ίδιος.
http://el.wikipedia.org/wiki/Μανόλης_Ανδρόνικος
