Ελένη Γκίκα

Ελένη Γκίκα

Αγάπησα κι αγαπηθήκα, δόξα τω Θεώ, χορταστικά και πολύ, τόσο που να μπορώ και μόνη μου, να είναι η αγαπημένη παρουσία πια διαρκής και παντοτινή.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Κηφισιά

την συνέντευξη έκανε η Λίνα Σόρογκα

- Πως συνδέετε, αν συνδέετε, την γυναίκα της πολίτικης κουζίνας με εκείνη της βορινής ; Επειδή ένα μεγάλο μέρος των δημοτών μας από την Νέα Ερυθραία είναι Μικρασιάτισες.

- H μια γιαγιά του βιβλίου είναι Μικρασιάτισα, Καπαδόκισσα, μάλλον! Και η Ράνια, η γυναίκα τη βορινής κουζίνας, σαν Μικρασιάτισα μαγειρεύει! Η καρδιά της και όλα τα συναισθήματά της εκεί! Η αγάπη και η φροντίδα της για τους άλλους! Με μπισκοτάκια γυρεύει τον χαμένο της γιο στην ρημαγμένη και καμένη Αθήνα! Κι όσο για μένα, από το σόι της μαμάς η μια ρίζα εκείνη του βαφέα παππού, είναι Μικρασιατική και είμαι τόσο υπερήφανη γι’ αυτό! Για την εκπάγλου καλλονής προγιαγιά Άννα, για τον παππού που διάβαζε ποίηση κι έβαφε με εκείνο το σπάνιο μπλε, για την κοσμοπολίτικη αντίληψη που διακατείχε όλη την οικογένεια:περιουσία μας οι γνώσεις και η αισθητική που είναι σχεδόν ηθική. Για εκείνη την αίσθηση της απόλαυσης πέρα απ’ ό,τι μας ανήκει ή δεν μας ανήκει. Για την ποίηση της καθημερινότητας, για την απίστευτη τέχνη τελικά της ζωής.

- Πρέπει να εξακολουθεί να εορτάζεται η μέρα της Γυναίκας ;

- Είμαι φιλέορτος τύπος. Ό,τι γιορτάζεται, καλώς γιορτάζεται. Αν και από την πείρα μου ό,τι γιορτάζεται είναι εκείνο που ακριβώς ξεχνάμε τις καθημερινές.

- Τι θέση έχει ο άντρας στη ζωή σας ;

- Τον κυρίαρχο (μαζί με την ίδια τη ζωή και το νόημά της). Είχα (και πάντα θα έχω)έναν πατέρα υπέροχο, γενναιόδωρο και αστείο, ανοιχτόκαρδο σαν παιδί. Αγάπησα κι αγαπηθήκα, δόξα τω Θεώ, χορταστικά και πολύ, τόσο που να μπορώ και μόνη μου, να είναι η αγαπημένη παρουσία πια διαρκής και παντοτινή.

-Με ποια από τις ηρωίδες του βιβλίου σας «Η Γυναίκα της Βορινής κουζίνας» ταυτίζεστε ;

- Γράφοντάς το, νόμιζα ότι είμαι η Αρσινόη, μια ζωή εξάλλου γράφω και διαβάζω. Όταν το τέλειωσα έγινα η Ράνια, θα ‘θελα να ‘μαι Ράνια, έχω κλάψει σα Ράνια, ακόμα και τώρα όταν σκέφτομαι την Ράνια πονώ και κατανοώ. Αλλά όσο περνά ο καιρός κερδίζει η σοφή Αριάδνη, η γυναίκα του Δυτικού καθρέφτη, όλα έχουν το λόγο τους και τ’ αντίθετα τελικά μοιάζουν, αρχίζω πια να συμφιλιώνομαι να με κατανοώ και να κατανοώ.

- Τι είναι ο απόλυτος έρωτας ;

- Αυτός που σου αποκαλύπτει τον εαυτό σου αφού πρώτα καταλύσει τα όρια. Άλμα τελικά στο κενό. Με δίχτυ ασφαλείας τίποτε το απόλυτο δεν προσεγγίζεται. Ούτε ο έρωτας για τον άλλον, ούτε η τέχνη, ούτε κι ο Θείος Έρωτας που αυτό στο φινάλε είναι το βασικό. Το απόλυτο που αναζητάς μια ζωή με το ανθρώπινό του ή το χάρτινο πρόσωπο. Εκείνο που ακόμα κι αν προσεγγίσεις, το χάνεις για να ’χεις να βαδίζεις σ΄ αυτό, να μπορέσεις να ζεις.

- Πιστεύετε στην μητριαρχική κοινωνία ;

- Έχω μεγαλώσει σε μια αλλόκοτα μητριαρχική κοινωνία. Μεγάλη και σημαντική μαμά και γιαγιά, προγιαγιά… Έχω ζήσει με γυναικείες φιγούρες που στήριζαν και γεννούσαν τους πάντες. Και τον ίδιο τους τον δυνάστη, καμία φορά.

- Τι κάνετε για να σώσετε την Ελλάδα από την κρίση ;

- Γράφω κι αντέχω! Πονώ και προσεύχομαι. Πιστεύω όσο ποτέ στη δύναμη της ζωής και στα νέα παιδιά. Συνειδητοποιώντας δε ότι μπορώ και με τα ελάχιστα, απελευθερώνομαι από φόβους, περιττά βάρη, χαίρομαι εκείνα τα ανεκτίμητα που τα χάσαμε τόσα χρόνια διότι όλα ήταν αγορά ή εξαγορά. Τα σημαντικά είναι εκεί και θέλουν αίμα και ποίηση και ιδρώτα και ψυχή για να τα ξαναβρούμε. Στη φασαρία τα είχαμε χάσει τα σημαντικά.

- Η αγαπημένη σας ηρωίδα στη λογοτεχνία ;

- Για πολλά χρόνια και ντρέπομαι πια, η Άννα Καρένινα! Τελευταία η Μαίρη Πόππινς χορεύουμε κιόλας την Μελωδία της ευτυχίας με την Νεφέλη, την παραμυθένια ηρωίδα μου και αναδεξιμιά. Και φυσικά η Αλίκη εκείνη των Θαυμάτων, τόσο πολύ θαρραλέα στο μαγικό, στο καινούργιο, στην αλλαγή. Αν και τώρα που με ρωτάτε συνειδητοποιώ ότι αγαπημένους ήρωες περισσότερο έχω, τελικά!

- Τι θα παίρνατε μαζί σας σε μια ολική καταστροφή ;

- Από ανθρώπους;Είναι πολλοί και θα προτιμούσα να υποστώ την καταστροφή. Από αντικείμενα, το κομποσκοίνι μου και λίγα βιβλία. Τον Μπόρχες, την γερόντισσα Γαβριηλία και την Αγία Γραφή.

- Αν ξαναρχίζατε την ζωή σας από την αρχή ;

- Μάλλον τα ίδια ακριβώς θα έκανα και θα ζούσα! Έχω ζήσει, ξέρετε, την δική μου ζωή. Και γι’ αυτό και φτάνω στο όποιο ταμείο αγόγγυστα!

- Ποια είναι η Ελένη Γκίκα, σαν συγγραφέας ;

- Τώρα τι να πω… κάποια που για να καταλάβει κάτι θα πρέπει και να το γράψει;

- ….σαν γυναίκα;

- Όσο περνάνε τα χρόνια, η μαμά της φτυστή!

- ….σαν άνθρωπος;

- Εύπιστη και ελπίζω ανοιχτή στο ενδεχόμενο.

- Ένα απόφθεγμα ; - Εν αταξίαις εύτακτοι όντες, μάλλον αυτό. Και εκείνο του Μπόρχες, Ήμουν ο Όμηρος και τώρα είμαι ο Κανένας σαν τον Οδυσσέα.

- Τι«μαγειρεύετε» τώρα, και κλείνουμε ;

- Ένα μουσικό χειροποίητο θρίλερ συμφιλίωσης: «Το bolero δεν ήταν του Ραβέλ». Με συμφωνική μουσική,πύργους και ρημαγμένους ανθρώπους, με οικογενειακά μυστικά και έναν έρωτα άνομο, με μαριονέτες και μάσκες, με θύτη καταδικασμένο ν’ αγαπήσει το θύμα, με τη βεβαρημένη ιστορική μας παρακαταθήκη. Με τη μεταμέλεια και το έλεος ακόμα και στα πιο δύσκολα πάντοτε εκεί. Μια ιστορία για την αρχιτεκτονική της ψυχής. Και φυσικά πολλά παραμύθια. Για τη «Ζωγραφιά που ταξιδεύει» στην αρχή. Με τα κόκκινα μαλλιά της Σοφίας, ύμνος στο διαφορετικό και στην ίδια τη ζωή. Για τα ζωντανά μαλλιά της Σοφίας όπου ξαναγράφεται η Γέννεση και η Ποίηση, η ανθρώπινη περιπέτεια απ’ την αρχή. Από τις εκδόσεις «Καλέντη» και πάλι. Μόνο κάτω από την ομπρέλα της αγάπης και της φιλίας ανθίζω, αλλιώς μαραίνομαι, για να γράψω θέλω να αισθάνομαι εμπιστοσύνη και θαλπωρή.