Κωνσταντίνος Λάσκαρις (1434 - 15 Αυγούστου 1501)

15 Αυγούστου 1501  πέθανε: Κωνσταντίνος Λάσκαρις Έλληνας λόγιος

Ο Κωνσταντίνος Λάσκαρις (1434 - 15 Αυγούστου 1501) ήταν Έλληνας λόγιος.

Πίνακας περιεχομένων
1 Βιογραφικά στοιχεία
2 Επιτομή των οκτώ του λόγου μερών
3 Υποσημειώσεις και παραπομπές
3.1 Υποσημειώσεις
3.2 Παραπομπές
4 Πηγές
Βιογραφικά στοιχεία

Ο Κωνσταντίνος Λάσκαρις γεννήθηκε το 1434 στην Κωνσταντινούπολη και καταγόταν από παλιά βυζαντινή αριστοκρατική οικογένεια. Στην Κωνσταντινούπολη μαθήτευσε κοντά στο διάσημο λόγιο Ιωάννη Αργυρόπουλο. Με την άλωση της Κωνσταντινούπολης αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους, αλλά μετά ελευθερώθηκε και κατέφυγε μάλλον στην Κρήτη ή στη Ρόδο όπου έζησε μέχρι το 1460. Από το 1460 και για τα επόμενα βρίσκεται στην αυλή του δούκα του Μιλάνου, Φραγκίσκου Σφόρτζα, όπου διορίστηκε δάσκαλος της κόρης του Ιππολύτης, για χάριν της οποίας συνέγραψε και την Επιτομή των οκτώ του λόγου μερών το 1465. Το 1465 πήγε στη Νάπολη για να διδάξει ελληνική γλώσσα και ρητορική, ύστερα από πρόσκληση του βασιλιά Φερδινάνδου του Α’, αλλά παρέμεινε μόνο έναν χρόνο.

Το 1466, σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Σάθα, και ενώ πήγαινε να εγκατασταθεί μόνιμα σε κάποιο ελληνικό νησί, το πλοίο κατέπλευσε στη Μεσσήνη της Σικελίας, και ύστερα από πρόσκληση των κατοίκων της πόλεως παρέμεινε να διδάξει εκεί την ελληνική γλώσσα. Το 1467 διορίστηκε με ειδικό προνόμιο καθηγητής της ελληνικής γραμματείας στο Πανεπιστήμιο της Μεσσήνης. Το 1476 είχε τη χαρά να δει τη Γραμματική του σε έντυπο βιβλίο το οποίο εκδόθηκε στο Μιλάνο -το πρώτο με ελληνικό κείμενο μόνο βιβλίο που τυπώθηκε.

Πέθανε το 1501 στη Μεσσήνη κατά τη διάρκεια μιας επιδημίας πανώλης, δωρίζοντας μάλιστα στην κοινότητα της πόλης την πολύτιμη συλλογή χειρογράφων του. Η συλλογή αυτή φυλάχτηκε στην πόλη μέχρι το 1679 και από εκεί μεταφέρθηκε στην Ισπανία, υποτελή κράτη της οποίας ήταν και η Σικελία με τη Νάπολη. Σήμερα 76 χειρόγραφα αυτής της συλλογής υπάρχουν στην Εθνική βιβλιοθήκη της Μαδρίτης.

Το πρώτο ελληνικό βιβλίο: η Ἐπιτομὴ του Κωνσταντίνου Λάσκαρι με χαρακτήρες του Δημητρίου Δαμιλά, Μιλάνο, 1476

Ο Λάσκαρις, εκτός από την Γραμματική του, συνέγραψε διάφορα βιβλία σχετικά με επιμέρους θέματα της Γραμματικής όπως περί τόνων των ονομάτων, ετυμολογία, ορθογραφία, κ.α., μεταφράσεις αρχαίων Ελλήνων όπως του Πλούταρχου, τον Διογένη τον Λαέρτιο καθώς και ανθολογίες συγγραφέων, ιστορικά όπως την βυζαντινή ιστορία από τη περίοδο του Θεοδώρου Λάσκαρη έως το Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, αλλά και θρησκευτικά όπως τον Βίο του Αγίου Δημητρίου και τις Πράξεις των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου